Internationale fighter ontwikkelingen

[Huzaar1]

Ik had wel verwacht dat de productie van F-16's zou stoppen, maar ze openen zelfs een nieuwe fabriek.

[Sparkplug]

Lockheed Martin Inaugurates New F-16 Production Facility

https://www.ainonline.com/aviation-news/defense/2019-04-25/lockheed-martin-inaugurates-new-f-16-production-facility

[Sparkplug]

J-11D and J-20 programmes vying for supremacy, Chinese sources indicate

https://www.janes.com/article/88078/j-11d-and-j-20-programmes-vying-for-supremacy-chinese-sources-indicate

[Sparkplug]

Ik zou met alle wil van de wereld ook niet kunnen verzinnen waarom de Klu voor de Corsair zou kiezen... Wat hadden wij met een subsonic, carrier based, dedicated CAS kist gemoeten?

Een A7 is geen CAS-kist maar een aanvalsvliegtuig. Eerst alleen voor dag en semi-slecht weer maar met de D en E varianten gewoon allweather met lange benen en sterke schouders. Ofwel kon ver vliegen, veel meenemen en schade incasseren.

Alles was beter dan de voorganger F-84F Thunderstreak. De A-7 deed CAS, interdictie, SEAD, enz. De versies vanaf -D werden door sommige vliegers ook wel de Super Corsair II genoemd. Blijkbaar was het verschil met de -A en -B (-C is eigenlijk een -E met de TF30 i.p.v. TF41) zo groot.

Een A7 is geen A10.

In de A-7D vs. A-10A fly-off midden jaren 70 stond de A-7D z'n mannetje, ondanks dat de A-10A moest winnen.

[MasterChief1971]

Ik zou met alle wil van de wereld ook niet kunnen verzinnen waarom de Klu voor de Corsair zou kiezen... Wat hadden wij met een subsonic, carrier based, dedicated CAS kist gemoeten?

Een A7 is geen CAS-kist maar een aanvalsvliegtuig. Eerst alleen voor dag en semi-slecht weer maar met de D en E varianten gewoon allweather met lange benen en sterke schouders. Ofwel kon ver vliegen, veel meenemen en schade incasseren.
Een A7 is geen A10.

[A.J.]

De (semi) LO F-35 LightningII

Hoezo "semi"...

Maar dit had men kunnen voorzien.
Kostte het '104' (Starfighter) nog NLG 6 miljoen / EUR 2,7 miljoen per kist.  De F-16A/B deed al NLG 22 miljoen / EUR 10 miljoen op basis van de fly-away / kale kostprijs als de kist uit de fabriek komt rollen.  En de F-16A/B had een systeem-prijs, inclusief gereedschappen, testbanken, simulators, opleidingen etcetera, van NLG 40 miljoen / EUR 18,15 miljoen.

Een pond boter was in de jaren '50 ook ruim goedkoper dan in de jaren '70. Ik vind dit soort kostenvergelijkingen totaal niet relevant want niet vergelijkbaar.

De KLu had in het pre-F-16 tijdperk eigenlijk ook een high / low mix jachtvliegtuig vloot.  De '104' was in die tijd voor ons betrekkelijk duur, maar ook zeer capabel.
Ze evalueerden in de jaren 60 ook een jachtbommenwerper en kwamen op de uitstekende zijn tijd ver vooruit zijnde A-7 CorsairII uit.
Maar die bleek te duur te zijn voor de KLu !  Dus kwam er een veel goedkopere oplossing in de vorm van de bijna de helft lichtere NF-5A/B.

Ik zou met alle wil van de wereld ook niet kunnen verzinnen waarom de Klu voor de Corsair zou kiezen... Wat hadden wij met een subsonic, carrier based, dedicated CAS kist gemoeten?

De Europeanen deden dit idee nog eens grotendeels dunnetjes over in de jaren 70 met hun Multi Role Combat Aircraft - 75 (MRCA), beter bekend als de Tornado.
Het MRCA was oorspronkelijk ook goedkoop bedoeld, maar de Duitsers telden in de jaren 80 toch 80 miljoen Duitse marken / ca. NLG 90 miljoen neer per Tornado.
Ook het Tornado werd geen eclatant (daverend) succes.

De Tornado heeft zijn sporen ruimschoots verdiend en ik durf wel te beweren dat het een enorm capable en vooruitstrevende kist was voor zijn tijd.

[Poleme]

Het Hrmph-en heeft te maken met het aantal, een heel mooi aantal om te beginnen maar is het genoeg om de Su-22 en Mig-29's te vervangen?
Polen heeft 32 Su-22's + 28 Mig-29's rondvliegen,  dat zijn 60 toestellen vervangen door iets meer dan de helft.

Het aantal Su-22's op de engelse wikipedia staat op 32 stuks, de Poolse versie op 18 stuks. Van de 28 Mig's zijn er ook slechts 16 gemoderniseerd.

Misschien is het een begin met 32 F-35's maar als de poolse aantallen kloppen dan is 34 oude kisten vervangen door 32 moderne kisten geen verkeerd aantal. Het artikel zelf spreekt over een realistisch aantal van 16 F-35's voor de Polen met de wens om dat uit tebreiden naar 32 stuks.

( .....)
Alle drie de landen hebben aangegeven dat ze ongeveer 16 toestellen (1 squadron) willen aankopen, geen extreme uitgaven en bij alle orders kunnen we er iets aan verdienen.

Jaa Parera, zowel bij de steelse (Low Observable) B-2A Spirit als de LO F-22A Raptor zagen we een enorme "Death Spiral".  De kosten lopen gierend uit de hand, vervolgens probeert men deze kosten in de hand te houden door er minder aan te schaffen.  Hierdoor stijgen de constante kosten per geproduceerd wapensysteem weer en zodoende kunnen er nog eens minder gebouwd worden, want weer te duur.
De B-2A ging van 132 naar slechts 21 kisten en de F-22A ging van 1100, 750, 381, 277 naar slechts 187 (8 test kisten niet meegerekend) stuks.

De (semi) LO F-35 LightningII krijgt nu ook al te maken met zo een death spiral.
Voor luchtmachten die opereren met een gemengde, bij voorkeur high / low cost jachtvliegtuig vloot, is dat niet zo een probleem.  Voor luchtmachten met een homogene fighter vloot wel.

Maar dit had men kunnen voorzien.
Kostte het '104' (Starfighter) nog NLG 6 miljoen / EUR 2,7 miljoen per kist.  De F-16A/B deed al NLG 22 miljoen / EUR 10 miljoen op basis van de fly-away / kale kostprijs als de kist uit de fabriek komt rollen.  En de F-16A/B had een systeem-prijs, inclusief gereedschappen, testbanken, simulators, opleidingen etcetera, van NLG 40 miljoen / EUR 18,15 miljoen.  Een onderzoeker in de jaren 80, die onderzoek deed naar de trend van steeds betere gevechtsvliegtuigen, maar tegen een boven-proportionele prijs en dus steeds kleiner wordende luchtmacht vloten.  Berekende dat we  ergens medio 21ste eeuw op een punt zouden komen, waarbij een luchtmacht slechts pecunia had voor 1 jachtvliegtuig.   Dat jachtvliegtuig zou dan ook zo goed zijn, dat bij wijze van spreken deze in zijn eentje de hele Sovjet-Unie aan zou kunnen.

Eind jaren 70 en in het eerste deel van de eighties dachten vele luchtmachten dan ook na, hoe zij een toch voldoende grote toekomstige vloot op de mat zouden kunnen krijgen.
In de VS wees men op de high / low fighter mix van grote, zware, complexe en dure "high" F-111 en in luchtoverwicht bevechten gespecialiseerde F-15A/B Eagle.
Gecombineerd met de "low", kleine, lichte tot middel-zware, goedkope en respectievelijk eenvoudige tot zeer eenvoudige multi-functionele F-16 en gespecialiseerde A-10A ThunderboltII.
De KLu had in het pre-F-16 tijdperk eigenlijk ook een high / low mix jachtvliegtuig vloot.  De '104' was in die tijd voor ons betrekkelijk duur, maar ook zeer capabel.
Ze evalueerden in de jaren 60 ook een jachtbommenwerper en kwamen op de uitstekende zijn tijd ver vooruit zijnde A-7 CorsairII uit.
Maar die bleek te duur te zijn voor de KLu !  Dus kwam er een veel goedkopere oplossing in de vorm van de bijna de helft lichtere NF-5A/B.

De US Air Force voorzag eind jaren 70, begin jaren 80 dat een toekomstige vloot zou moeten bestaan uit een klein aantal "high", zeer dure, maar ook zeer capabele gevechtsvliegtuigen en een grote "low" vloot goedkope, maar ook goed genoeg capabele jachtvliegtuigen.  In het kort: het high / low concept werd dus als het ware wat verder / extremer getrokken.

Vervolgens gaan we in de jaren 90 weer dezelfde fout maken, als bij het idee van de politicus Robert McNamara uit de jaren 60: bouw een "one size fit's all" gevechtsvliegtuig,
zodat je dit type in zo groot mogelijke aantallen kunt bouwen en zodoende de kostprijs per kist acceptabel kunt houden.  De F-111 Aarvark werd geen succes.

De Europeanen deden dit idee nog eens grotendeels dunnetjes over in de jaren 70 met hun Multi Role Combat Aircraft - 75 (MRCA), beter bekend als de Tornado.
Het MRCA was oorspronkelijk ook goedkoop bedoeld, maar de Duitsers telden in de jaren 80 toch 80 miljoen Duitse marken / ca. NLG 90 miljoen neer per Tornado.
Ook het Tornado werd geen eclatant (daverend) succes.

[Sparkplug]

Washington, Tokyo go deeper on F-3 tech transfer: report

https://www.flightglobal.com/news/articles/washington-tokyo-go-deeper-on-f-3-tech-transfer-r-457606/

[Parera]

Wat valt er te Hrmph-en ?

Het Hrmph-en heeft te maken met het aantal, een heel mooi aantal om te beginnen maar is het genoeg om de Su-22 en Mig-29's te vervangen?
Polen heeft 32 Su-22's + 28 Mig-29's rondvliegen,  dat zijn 60 toestellen vervangen door iets meer dan de helft.

Het aantal Su-22's op de engelse wikipedia staat op 32 stuks, de Poolse versie op 18 stuks. Van de 28 Mig's zijn er ook slechts 16 gemoderniseerd.

Misschien is het een begin met 32 F-35's maar als de poolse aantallen kloppen dan is 34 oude kisten vervangen door 32 moderne kisten geen verkeerd aantal. Het artikel zelf spreekt over een realistisch aantal van 16 F-35's voor de Polen met de wens om dat uit tebreiden naar 32 stuks.

In Roemenie zijn ze zeer bang van de steeds agressiever wordende Russen.  Daarnaast kijken ze ook nog eens met zeer grote argusogen naar bepaalde landen (Bulgarije en Servie) in hun regio die nogal nauwe banden onderhouden met Moskou.

Ja, we hebben hele grote zakken met muntjes uitgeleend aan de Grieken.  Ook wij hadden in de kleine lettertjes kunnen laten opnemen, dat niet betalen betekend dat bepaalde zee-, of luchthavens voor lange tijd in onze handen vallen. 
De Grieken streven overigens niet op termijn naar een volledige vloot van F-35A LightningII's.  Dat is niet alleen onbetaalbaar, maar zij zijn zich ook bewust dat de zogenaamde 5de generatie (marketing term) jachtvliegtuigen structureel niet aan de kwantiteit van bijvoorbeeld F-16C en Mirage 2000 vloten kunnen voldoen.

Ook de Roemenen willen af van hun soviet tijd toestellen, ze vliegen nu grotendeels met Mig-21's en dan hebben dan recent 9 F-16's gekocht van Portugal om de overstap te maken naar westerse toestellen. Ze hebben hun Mig-29's in de opslag staan sinds 2003, die kan je ook afschrijven als ze niet goed onderhouden zijn. Ik heb begrepen dat ze nu nog 5 F-16's willen overkopen van de Portugezen.

Met de eventuele Griekse aankoop van de F-35 heb ik geen moeite, dat hele verhaal van geleend geld hoeft van mij geen rol te spelen in deze aankoop. Dat we misschien betere afspraken hadden moeten maken ben ik met je eens. Aan de andere kant verdienen wij ook geld aan de Griekse aankoop, via Fokker en in de toekomst via het onderhoud op Woensdrecht.

Alle drie de landen hebben aangegeven dat ze ongeveer 16 toestellen (1 squadron) willen aankopen, geen extreme uitgaven en bij alle orders kunnen we er iets aan verdienen.

[Poleme]

Looks Like Poland Wants To Replace Its Soviet-era MiG-29 And Su-22 Jets With The F-35 At Any Cost

https://theaviationist.com/2019/04/20/looks-like-poland-wants-to-replace-its-soviet-era-mig-29-and-su-22-jets-with-the-f-35-at-any-cost/

32 F-35A's voor de Poolse luchtmacht  Ook Griekenland, Roemenie en Spanje overwegen de aankoop.

Wat valt er te Hrmph-en ?

In Roemenie zijn ze zeer bang van de steeds agressiever wordende Russen.  Daarnaast kijken ze ook nog eens met zeer grote argusogen naar bepaalde landen (Bulgarije en Servie) in hun regio die nogal nauwe banden onderhouden met Moskou.

Ja, we hebben hele grote zakken met muntjes uitgeleend aan de Grieken.  Ook wij hadden in de kleine lettertjes kunnen laten opnemen, dat niet betalen betekend dat bepaalde zee-, of luchthavens voor lange tijd in onze handen vallen. 
De Grieken streven overigens niet op termijn naar een volledige vloot van F-35A LightningII's.  Dat is niet alleen onbetaalbaar, maar zij zijn zich ook bewust dat de zogenaamde 5de generatie (marketing term) jachtvliegtuigen structureel niet aan de kwantiteit van bijvoorbeeld F-16C en Mirage 2000 vloten kunnen voldoen.

[Parera]

Looks Like Poland Wants To Replace Its Soviet-era MiG-29 And Su-22 Jets With The F-35 At Any Cost

https://theaviationist.com/2019/04/20/looks-like-poland-wants-to-replace-its-soviet-era-mig-29-and-su-22-jets-with-the-f-35-at-any-cost/

32 F-35A's voor de Poolse luchtmacht  Ook Griekenland, Roemenie en Spanje overwegen de aankoop.

[Sparkplug]

F-15EX vs. F-35A

http://airforcemag.com/MagazineArchive/Pages/2019/May%202019/F-15EX-vs-F-35A-.aspx

[Sparkplug]

F‐35 PEO: $75M Unit Cost By Lot 14 'Within The Art Of The Possible'

http://www.jsf.mil/news/releases/PEO_April_Inside_Defense_interview.pdf

[Parera]

Uit de kamerstukken ;

4   
Acht u de kans reëel dat de VS, naast het stopzetten van het leveren van apparatuur aan Turkije, ook de Turkse industriële participatie in het F-35 programma stopzetten?
5   
Is het waar dat Lockheed Martin al druk op zoek is naar alternatieve toeleveranciers voor onderdelen van de F-35 productielijn?

De Amerikaanse overheid heeft Nederland begin april jl. geïnformeerd dat indien Turkije niet afziet van de levering, de VS dan zullen overwegen sancties in te stellen onder Countering America's Adversaries Through Sanctions Act (CAATSA). Tevens kan de deelname van Turkije als partner in het F-35 programma potentieel in gevaar komen. Daarnaast hebben de VS het F-35 Joint Program Office (JPO) opdracht gegeven om activiteiten te initiëren om tot alternatieve toeleveranciers te komen voor componenten die in Turkije worden geproduceerd.

6   
Welke kansen en mogelijkheden ziet u voor de Nederlandse industrie om wegvallende Turkse participatie in het F-35 programma over te nemen? Bent u bereid deze proactief te helpen benutten? Zo nee, waarom niet?

Zoals ik heb vermeld maken de Amerikanen zich zorgen over de levering van het Russische S-400 luchtverdedigingssysteem aan Turkije. Nederland onderhoudt nauw contact met de VS over deze kwestie. Het is onwenselijk om in dit stadium openlijk te speculeren over mogelijke vervolgstappen in het programma. Turkije is op dit moment immers partner in het F-35 programma.

Hieruit mogen we opmaken dat de voorbereidingen voor het uitsluiten van de Turken aan het F-35 programma begonnen is achter gesloten deuren. Defensie kan / wil op dit moment niets ''in het open'' te vermelden zoals het zelf aan geeft. Dat betekend dat er achter de gesloten deuren wel aan wat touwtjes getrokken word om het werk her te verdelen.

[Lex]

Antwoord op vragen van de leden Bruins Slot en Van Helvert  (beiden CDA) over het bericht dat de VS Turkije uit F-35 programma dreigen te gooien om Russische raketten

De antwoorden.

Kamerstuk, 18-04-2019

Dit zou ook in andere topics geplaatst kunnen worden, maar gezien de strekking alsnog hier geplaatst