Defensiebrede Vervanging Operationele Wielvoertuigen

[Benji87]

Artikel 2/2

TIEL, 18 oktober
Als een malle aan het werk

Het programma van eisen is binnen! Bij Defenture is iedereen euforisch. Alleen al dat we een bieding mogen doen, is ongelooflijk, zegt Van der Scheer. We zijn een serieuze partij nu.

De mensen van Defenture en KMW hebben een eerste snelle analyse van het eisenpakket gemaakt. Die levert geen duidelijke kanshebber op. Wel denkt Van der Scheer dat het voor Mercedes erg lastig wordt om aan alle eisen te voldoen  zoals die rond het luchttransport. Vooral de bouw van een chassis dat niet doorbuigt, wordt volgens hem technisch en financieel moeilijk haalbaar voor de concurrent.

Aan de andere kant moet Defenture zijn prijs wat aanpassen om dichter bij Mercedes te komen,  zegt hij: ?Mijn eerste indruk is dat de partijen heel close bij elkaar zitten.

Defenture moet binnen een maand zijn definitieve offerte opsturen aan KMW, de Duitse hoofdaannemer die binnenkort een eerste bieding moet doen. Van der Scheer: We zijn nu als een malle aan het werk.

Rotterdam 17 november
Nederlandse deal

Een beetje mopperig komt Henk van der Scheer binnen in de evenementenhal Ahoy, waar de Nederlandse defensiebeurs NEDS wordt gehouden. Hij is hier, zoals elk jaar, om even te buurten bij de industrievrienden en om informeel bij te praten met de inkopers van Defensie. Na bijna een jaar onderhandelen is de Nederlandse deal nog steeds niet rond: Het gaat allemaal zo traag. Zijn gezicht klaart op als hij rondkijkt in de Defenture-stand-met-auto, waar het tv-programma Goedemorgen Nederland hem straks komt interviewen over de Nederlandse defensie-industrie: Ziet er goed uit!

Bij de stand van Rheinmetall staat een exemplaar van de Caracal te glanzen. ?
Dit is hem, zegt de Mercedes-vertegenwoordiger, die over de lopende bieding niets wil zeggen. Basically is het dezelfde auto als die Mercedes eerder aan Nederland zou leveren, zegt hij, maar met een nieuw, sterker, beter chassis. Dat zou niet moeten doorbuigen onder de helikopter.

De auto kan of een lading van 2.000 kilo meenemen, of 1.400 kilo en een extra beschermkap. En extra bescherming en 2 ton lading kan niet tegelijkertijd op de auto, zegt de Mercedes-man. En dat Defenture zegt dat het wel kan. Dat is natuurkundig onmogelijk.

Als Van der Scheer hier later van hoort, begint hij te grinniken, zonder er inhoudelijk op in te gaan. Goedemorgen Nederland is uiteindelijk niet komen opdagen. Wel heeft Van der Scheer op de NEDS nog even kunnen praten met de inkopers van Defensie over de Nederlandse deal. We gaan het toch niet laten afketsen op een paar duizend euro per auto?, heeft hij naar eigen zeggen gevraagd.

Een dag later krijgt hij een telefoontje: de deal is in principe rond.

TIEL, 1 december
Feest van de fotografen

Het lijkt wel een spel. Telkens als er een nieuw plaatje op het scherm verschijnt, leggen de verslaggevers hun pen en opschrijfblok neer en beginnen ze fotos te maken  met hun telefoon of met een echte camera. Ze fotograferen een Defenture-voertuig in de Noorse sneeuw of een technische tekening van het veelbesproken chassis. De cameras flitsen.

In een zaaltje geeft Van der Scheer een presentatie aan Duitse defensiejournalisten (plus een Schot), die door Defenture naar Nederland zijn gehaald. Om te laten zien dat we bestaan?
, licht hij toe. Defenture blijft een klein bedrijf zonder lange geschiedenis dat moet opboksen tegen een wereldmerk als Mercedes Benz. Bij dat bedrijf werken alleen al op de communicatieafdeling 120 mensen.

Van der Scheer presenteert nieuwe cijfers: er is tussen 2013 en 2021 voor meer dan 200 miljoen euro aan orders binnengehaald. Daarbij zit ook een recente opdracht voor een grotere versie van de Groundforce, de Mammoth, die zal worden gebouwd voor de Duitse elite-eenheden. En er komt snel meer aan. Het aantal werknemers is dit jaar toegenomen van vijftig naar ruim tachtig. En we nemen nog steeds mensen aan. Binnenkort komt er op het terrein een nieuwe productiehal van duizend vierkante meter te staan. Meer details over de ontstaansgeschiedenis komen voorbij, waaronder het feit dat Defenture alle patenten zelf bezit. Daardoor kunnen we makkelijk aanpassingen doen.

Na een rondleiding door de onderhoudswerkplaats vertrekken de journalisten naar Loon op Zand, voor een proefrit. De zichtbaar vermoeide Van der Scheer gaat niet mee. Het is ontzettend druk. De bieding voor Duitsland moet voor Kerst klaar zijn.

In Loon op Zand laat Gerard Rond de auto razendsnel rondjes om zijn as draaien, voordat hij wegscheurt. Als de auto met veel geraas is teruggekeerd, komt het verzoek of hij de auto van de helling wil laten springen. Rond doet het, keer op keer, en de mannen maken fotos. Dan moet ie nog een keer de modder laten opspatten. Wir brauchen Dreck, zegt iemand.

Tot slot neemt Rond iedereen een voor een mee voor een rondje. Met 80 kilometer per uur over de heuvels en het blijft comfortabel, zegt de een na afloop. Een ander zegt: Zelfs mijn eigen personenauto heeft niet zon kleine draaicirkel. In de weken erna verschijnen er in hun vakbladen artikelen met veel technische tekeningen, loftuitingen (innovative high performance) en fotos waarop de auto van de heuvel springt.


DEN HAAG, 19 december
Plan B in de maak

Precies op het moment waarop premier Mark Rutte zijn speech begint over het slavernijverleden, het zogeheten betekenisvolle moment, bezoekt Henk van der Scheer het ministerie van Defensie in Den Haag. Daar ondertekent hij samen met een vertegenwoordiger van Defensie het contract voor de levering van 41 voertuigen, met een optie op nog eens tientallen autos. Van der Scheer noemt de overeenkomst, zon 10 miljoen euro groot, een mooie opmaat naar de order in Duitsland.

De zenuwen over die opdracht beginnen op te lopen. Een paar dagen voor de ondertekening van de overeenkomst met Defensie over de Nederlandse order zijn inkopers van het ministerie langsgekomen in Tiel, vertelt hij. Toen ik zei: het is maar een opdrachtje, antwoordden zij heel nadrukkelijk: je moet niet onderschatten wat dit betekent.? Mijn gevoel daarbij is dat ze de mogelijkheid om extra voertuigen bij ons te kopen, zien als Plan B. Voor het geval Mercedes de Duitse order wint en Nederland de auto krijgt die het eerder afwees.

Een dag na de ondertekening praat Van der Scheer op de radio over het Duitse fiasco met een splinternieuw militair voertuig, de zogeheten Puma, waarvan alle exemplaren na een oefening zijn uitgevallen. De Puma is hightech, veel complexer dan wat wij maken, zegt hij tegen de BNR-presentator. Die vraagt hem wat hij beter doet. Ondernemerschap, nationale trots en de overtuiging dat de jongens en meisjes in het veld het beste spul nodig hebben.

KOBLENZ, 7 februari 2023
Een Duits examen

Al maanden wordt in Tiel met ontzag gesproken over de inkoopafdeling van het Duitse ministerie van Defensie die de aanbesteding doet en het programma van eisen heeft geschreven: de BAAINbw. De ambtenaren gelden als deskundig, toegewijd, zorgvuldig en streng.

Vandaag zitten mensen van KMW en Defenture op het kantoor van BAAINbw in Koblenz. Op tafel ligt hun eerste bieding, die ze een maand eerder hebben ingeleverd. Acht uur lang stellen de Defensie-ambtenaren vragen: zes uur over de technische details van het voertuig, twee uur over de juridische formuleringen in het contract. Een dag later zitten Mercedes en Rheinmetall hier.

De voertuigbouwers mogen ook verzoeken doen. Kan de geluidsnorm in het eisenpakket niet wat soepeler?, vragen de mannen van Defenture. En kan de norm voor waterdoorwaadbaarheid niet juist wat strenger? Nu moet de auto door vijftig centimeter hoog water kunnen, maar kan dat geen tachtig centimeter worden? Hun auto haalt dat makkelijk, maar, weten ze, Mercedes, nu naar schatting minder dan zeventig centimeter, moet dan dure aanpassingen doen.

Als het definitieve eisenpakket een paar weken later binnenkomt, overheerst in Tiel een lichte teleurstelling. De geluidsnorm is versoepeld, maar de eis voor de watergang blijft wat hij was. Dat kost weer punten in de slag met Mercedes.

TIEL 12 april
Laatste ronde

De finale bieding voor de bouw van de drieduizend terreinautos is naar de inkopers in Koblenz gestuurd, een dag voor de deadline. De afgelopen weken zijn de laatste bouten en moeren aangedraaid. Leveranciers hebben op verzoek van Defenture hun prijzen wat verlaagd, zodat het prijsverschil met Mercedes is verkleind. De samenwerking is juridisch verankerd: Defenture verleent KMW een licentie om de voertuigen te bouwen en krijgt daarvoor een vergoeding.

Het is een heel mooi aanbod, vindt Van der Scheer, maar of het genoeg is? Bij aanbestedingen spelen politieke overwegingen altijd een grote rol. Eigen industrie eerst, is zon overweging. KMW is voor de helft eigendom van de Franse staat en werkt met een Nederlandse partij samen; de combinatie Rheinmetall-Mercedes is volledig Duits. En dus? Van der Scheer: Wij hebben gedaan wat we konden.

Intussen is Defenture, dat geen winst- en omzetcijfers publiceert, blijven groeien. Er is in Tiel een hele productiehal bij gekomen. Daar wordt binnenkort de Mammoth gebouwd. Daarnaast staat sinds enkele weken een nog nieuwer gebouw, waar werktuigbouwkundigen, autotechnici en IT-specialisten aan het ontwerpen zijn. Inmiddels werken in Tiel meer dan honderd mensen. Een aantal nieuwelingen komt van Lightyear, de gesneuvelde fabriek voor elektrische autos.

Van der Scheer wordt steeds vaker gevraagd om over de defensie-industrie te vertellen. Op tv maar ook bij het ministerie van Economische Zaken, met de bazen van oude defensiereuzen als radarfabrikant Thales en scheepsbouwer Damen. Is Defenture rijp voor een overname? Van der Scheer: ?Wij staan open voor elk voorstel waardoor we kunnen blijven groeien.

MUNCHEN, 17 MEI
Een show met pantservoertuigen
Over een betonnen baan beginnen grote, gepantserde wielvoertuigen, zogeheten Boxers, in een optocht te rijden. Met een lang maar betrekkelijk smal front van meer dan duizend kilometer, zoals nu in het oosten van Oekraine, heb je dit soort wielvoertuigen nodig, zegt de spreekstalmeester, een oud-militair die een nette broek draagt onder een zwart regenjack. Om snel en over grote afstand mensen en goederen te verplaatsen, gewonden af te voeren, ondersteuning te bieden bij de communicatie op en verkenning van het slagveld.

Op een uitgestrekt bedrijventerrein bij Munchen geeft KMW een show voor een internationaal gezelschap van ondernemers in de defensie-industrie, militair attaches, journalisten, defensie-ambtenaren. De Defenture-auto rijdt ook mee in de stoet en oogt ineens klein tussen de voertuigen van 38 ton. Hij is snel, licht, en zeer mobiel, klinkt het. Ideaal voor kleine verkenningseenheden.

Na de show gaat Frank Schnur naast de auto uit Tiel staan. Hij is een lange, tengere man, die bij KMW verantwoordelijk is voor de wielvoertuigen en eerder twaalf jaar in de Bundeswehr diende. Een jaar of twee terug heeft hij een proefrit gemaakt met de auto. Gerard Rond ken ik goed, zegt hij met een grote glimlach.

De order is echt groot, benadrukt Schnur. Voor drieduizend voertuigen moet je drieduizend motoren inkopen. Dat is financieel heel lastig voor een bedrijf met honderd werknemers, zoals Defenture. Daarom doen we dit samen.

KMW heeft samen met het Franse staatsbedrijf Nexter, waarmee het is gefuseerd, meer dan achtduizend werknemers en een jaaromzet van ruim 3 miljard euro. Als we de order krijgen, moeten we driehonderd voertuigen per jaar produceren en dat is heel veel in de defensie-industrie, zegt Schnur. Die productie zal voor een groot deel plaatshebben in Duitsland. Over de assemblage praten we met middelgrote ondernemingen in Duitsland en Nederland.

Wat gebeurt er met de Nederlandse leveranciers die al jaren werken voor Defenture? Daarover overleggen we. We hebben een gelijkwaardige werkverdeling tussen Nederland en Duitsland.

De strijd met Rheinmetall en Mercedes is erg spannend,zegt Schnur. Hun prijs is waarschijnlijk lager, maar wij zijn technisch beter, denken wij. De auto wordt een belangrijk basisvoertuig in de Duitse en Nederlandse krijgsmacht, benadrukt hij. Dus het is voor ons ook een kwestie van reputatie.

Radiostilte
De zonovergoten tuin van een restaurant, op vijf minuten van de autofabriek in Tiel, staat vol Defenture-werknemers. Die vieren dat hun bedrijf precies tien jaar bestaat. Alleen de projectleider van de megaorder is een tikje bedrukt: Je leest wel eens wat. Hij doelt op een bericht in het vakblad Soldat & Technik, dat twee weken eerder meldde dat Mercedes de aanbesteding zou hebben gewonnen. Het Duitse ministerie van Defensie zwijgt in alle talen. Dus of het klopt?

In zijn toespraakje haalt Van der Scheer herinneringen op aan de eerste maanden, toen ze vaak overnachtten in het bedrijfspand en elke avond frikadellen aten. Die spirit voel ik hier nog steeds, zegt hij. Over de Duitse order zegt Van der Scheer niets. Waarom niet? Ik heb geen nieuws, zegt hij na afloop: Er heerst complete radiostilte.

De beslissing
Het is drie uur in de middag, als Henk van der Scheer belt: Ik voel me gepiepeld. Staatssecretaris Christophe van der Maat (Defensie, VVD) heeft de Tweede Kamer net laten weten dat de keuze is gevallen op de auto van Mercedes en Rheinmetall omdat die en goedkoper en technisch superieur zou zijn. Hoe kan een auto die nog ontwikkeld moet worden, beter zijn dan onze auto die al jaren in de praktijk rondrijdt en battlefield proven is.

Ongeloof en teleurstelling strijden bij hem om voorrang: Ik voorzie een herhaling van 2018.? Namelijk toen Mercedes ook won, maar uiteindelijk niet kon leveren. Dan zegt Van der Scheer dat hij trots is: Van een bedrijf met vijf man zijn we in een paar jaar gegroeid naar een volwassen Nederlands bedrijf in een lastige militaire industrie. We zijn nu een serieuze uitdager van een wereldspeler met het beste voertuig!

[Harald]

( mooi artikel over de gang van zaken rondom de Tender )

https://www.nrc.nl/nieuws/2023/06/16/hoe-deze-nederlandse-autobouwer-de-uitdager-van-een-wereldspeler-is-geworden-a4167383

Reportage
Hoe deze Nederlandse autobouwer de uitdager van een wereldspeler is geworden

Defensieorder Defenture, tot voor kort een ploeterende autostart-up, groeide uit tot gezicht van de opleving van de Nederlandse defensie-industrie. NRC volgde een jaar lang de jacht op Duitse megaorders, die een gevolg zijn van de oorlog in Oekra?ne.

OVER DIT ARTIKEL
Een jaar lang volgde NRC de Nederlandse start-up Defenture, bouwer van militaire voertuigen tijdens de jacht op een megaorder in Duitsland. NRC bezocht (meermaals) het bedrijf in Tiel en evenementen als defensiebeurzen, en voerde gesprekken met de hoofdrolspelers, werknemers en leveranciers. Daardoor konden ook vertrouwelijke bijeenkomsten worden beschreven

[Harald]

https://www.linkedin.com/company/acs-armoured-car-systems-gmbh

Caracal, zoals deze door ACS Armoured Car Systems, Rheinmetall en Mercedes-Benz AG ontwikkeld is/wordt.

[Enforcer]

En met kabelsnijder blijkbaar.

[Parera]

Kan iemand mij informeren waarom dit soort operationele voertuigen ( net als  de Scania?s, de Amaroks, enz ) niet in het standaard Europese NATO drie kleuren camouflage patroon ( groen, bruin, zwart ) worden gespoten / geleverd ?

De Manticore is ook al gespot in NAVO camo Ik gok dat de fabriek ze groen afgeleverd en dat ze in Nederland in de juiste patronen gespoten worden. De KMAR voertuigen zullen uitgevoerd worden in een andere egale kleur (donker blauw / zwart).


https://twitter.com/ChevalFrise/status/1645754326390829057/photo/2

[49 delta]

Kan iemand mij informeren waarom dit soort operationele voertuigen ( net als  de Scania?s, de Amaroks, enz ) niet in het standaard Europese NATO drie kleuren camouflage patroon ( groen, bruin, zwart ) worden gespoten / geleverd ?

[Parera]

Via twitter @toujoursentete
First two IDV Manticores now transferred to the 🇳🇱 Netherlands Armed Forces, 57 driving instructor vehicles to be delivered by the end of the year after which deliveries of operational vehicles will commence. 1,185 Manticores ordered in total, number expected to increase further.

[MartijnR]

Tja mooi is anders. Maar als het maar werkt 

[Harald]

Final approval of the Manticore and Rear Cargo Body at Dutch Military Vehicles IVECO DEFENCE VEHICLES

https://www.linkedin.com/posts/xander-zonligt-87652342_final-approval-of-the-manticore-and-rear-activity-7067190207715897344-a2Rm

[Benji87]

De gedachte begrijp ik maar we zouden dan eigenlijk de specs van het geannuleerde voertuig naast de nieuwe Caracal variant moeten zetten om daar over te kunnen oordelen.
En ja we hadden dit eigenlijk allemaal wel zien aankomen want het is een puur Duits voertuig die MB. Daarnaast is Rheinmetall erbij betrokken wat een hele zware jongen is in de Duitse industrie en dus ook in de lobby.

De MB zal geen verkeerde keuze zijn en het ontwerp zal echt wel aangepast zijn t.o.v. de eerder bestelde MB's, maar het is jammer van onze eigen maak industrie en voor Defenture. Ik blijf het open karakter van het voertuig wel wat minder prettig vinden.

Maar de MB is toch nooit afgeknald omdat die niet aan de eisen voldeed? Volgens mij hadden ze toen aangegeven dat ze de gewenste specs niet konden halen. Daar is ogenschijnlijk dus een oplossing voor gevonden

[StrataNL]

Waarom niet?

Het woordje "niet" ontbrak inderdaad in mijn post.

[Poleme]

Duitsers hebben gewoon een grotere fuck you gekregen. Geldt helemaal voor marine constructie.

Terwijl wij de KL dwingen om steeds dieper in hun aars te kruipen. 
Het Srebrenica debacle in zomer 1995 heeft heel duidelijk geleerd dat we zelfredzaam moeten zijn.

[Parera]

Idd wat DiepFries zegt, MB kon niet voldoen aan de eisen. En nu met die G wagon wel. 

De gedachte begrijp ik maar we zouden dan eigenlijk de specs van het geannuleerde voertuig naast de nieuwe Caracal variant moeten zetten om daar over te kunnen oordelen.
En ja we hadden dit eigenlijk allemaal wel zien aankomen want het is een puur Duits voertuig die MB. Daarnaast is Rheinmetall erbij betrokken wat een hele zware jongen is in de Duitse industrie en dus ook in de lobby.

De MB zal geen verkeerde keuze zijn en het ontwerp zal echt wel aangepast zijn t.o.v. de eerder bestelde MB's, maar het is jammer van onze eigen maak industrie en voor Defenture. Ik blijf het open karakter van het voertuig wel wat minder prettig vinden.

[Harald]

Idd wat DiepFries zegt, MB kon niet voldoen aan de eisen. En nu met die G wagon wel. 

[Huzaar1]

Je ketst een MB af nadat ze de tender winnen (grotendeels door goedkoop en commerciele verwantschap) vanwege niet voldoen aan extra beschermingeis op het chassis om vervolgens een nieuwe tender te startten, onder te brengen bij de Duitsers en vervolgens te mijmeren over Europese integratie, DSK samenwerking e.d. . Hoe verwonderlijk dat die gaan voor de eigen MB met bestaande productielijn. Ik zou, als Defenture, me genaaid voelen door de Pon-DMO kliek die zo'n voertuig bestempelen als gewoon maar een auto die zo goedkoop mogelijk te verwerven en in onderhoud moet zijn ipv op maat gemaakt in Nederland.

Duitsers hebben gewoon een grotere fuck you gekregen. Geldt helemaal voor marine constructie.