Internationale fighter ontwikkelingen

[Poleme]

Die hele manoeuvreerbaarheid is ook helemaal niet zo interessant meer, wat nu telt is wie er het eerst gezien gaat worden en wie het langst onzichtbaar blijft en ik weet wel wie de beste kaarten in handen heeft vwb sensorpakket en low visibility (stealth).

Maar ja, nu krijgen we weer verhalen over oa Vietnam wsl...

Vietnam ?  Welnee, kom we gaan naar de "turkey shoot" boven de Marianen, in de Filippijnse Zee,  in WO 2.  Driehonderd vijfenzeventig (375) kisten van de Japanse marine werden neergeschoten, tegenover slechts 41 verloren kisten van de US Navy.  Dit kwam niet omdat de Amerikaanse jachtvliegtuigen en hun vliegers op individueel, sectie of squadron niveau zo superieur waren.  Maar omdat de Yanks in die slag ten opzichte van de Jap beschikten over een superieur command, control en intell dominantie.
In grote lijnen, hetzelfde deed zich voor in de lucht-oorlog boven de Be'ka vallei begin jaren 80, tussen Israel en Syrie.

Toen de eerste F-15A Eagle's met hun zeer goede APG-63 radar, betere IFF, AIM-7F Sparrows en all-aspect AIM-9Lima's op Soesterberg kwamen, bleek dat al qua WVR en BVR een hele grote stap voorwaarts ten opzichte van de F-4D's en -E's met hun veel minder betrouwbare, veel beperktere AIM-9 head-on only Sidewinders.   En AIM-7 Sparrows die toen niet eens tegen lager vliegende tegenstanders konden worden ingezet, want dan hadden de radars van de F-4D & E teveel last van grond-clutter.
Boven Vietnam had men nog niet de E-3A Sentry, nu wel.   Dit type krijgt nooit veel aandacht, maar bijvoorbeeld o.a. in de Golfoorlog van 1991 speelde de E-3 Sentry een cruciale rol !  Idem dito voor de Israelische E-2 Hawkeye's tijdens de slag om de Be'ak vallei.   Want kan niet alleen op lange afstand detecteren, volgen, maar ook identificeren of je een vriendje of vijand bent.

Die F-15 Eagle moest vervangen worden door het Advanced Tactical Fighter (ATF) programma.
De ATF kreeg niet alleen een veel betere active phased array AESA radar, maar daarnaast ook een passief 360 graden rondom 'luisterend' radarstraling peil apparaat (ALR-94).
De F-22A kan net als de modernere F-15 varianten op actieve radar wijze bepalen of dat echo op zeg 70 km afstand een F-16 of een MiG-29 of Sukhoi-27 is.
Het ALR-94 speelt een even, of waarschijnlijk een belangrijkere rol dan de actief uitzendende AESA radar.  Door 360 graden rondom passief tot op een afstand van ca. 465 km radar contacten te kunnen opsporen, volgen, lokaliseren en te identificeren.  Dus je hoeft een tegenstander niet meer noodzakelijkerwijs 'aan te stralen', wat alleen maar je positie verraad en je mogelijkheden tot manoeuvreren beperken.
Die vaardigheden komen ook goed van pas in de Surpression of Enemy Air Defenses (SEAD) taak.  Dus luchtdoel artilleristen kunnen bij wijze van spreken op 5 december beter nog meer bidden voor hun beschermheilige Santa Barbara. 
De verschillende info uit off-board en on-board sensoren worden in de F-22A en F-35 ook nog eens gefuseerd tot een groot beeld in een Network Centric Warfare, beter gezegd Network Enabled Capabilities stelsel.

Eind jaren 90, besloten India, China, Maleisie en Indonesia tot aanschaf van Su-27 - Su-30 Flankers.
In Australia gilden verscheidene individuen en groepen dat hun F-18A/B Hornets inferieur waren tegenover de Flanker familie.
Op 1 vs 1 niveau is de Flanker inderdaad superieur qua snelheid, acceleratie en wendbaarheid.
De Aussie luchtmacht had de kans om haar oude F-111 Aardvark's te vervangen door de F-15E Strike Eagle.
Een uitmuntend jachtbommenwerper.  En haal je de Conformal Fuel Tanks van haar romp-flanken dan heb je een uitstekende air superiority jager, die kinetisch wat beter is dan de Flanker familie.

Die F-15 Eagle's kwamen er nooit.
De F-18A/B's kregen een betere radar, betere EOV/ ECM; de AIM-7F Sparrow werd ingeruild voor de AIM-120B (AMRAAM project).  De oude AIM-9Lima werd toen al vervangen door de bijna-BVR infrarood geleide ASRAAM in combi met een Helmet Mounted Display.  Er kwam ook een 20 kg zwaar radarstraling lokalisatie apparaat in de F-18A/B+ HUG.
Hierdoor kon deze opgewaardeerde F-18 over 120 graden van de frontale sector, ook over circa 66 % van de SEAD capaciteiten van de aloude F-4G Wild Weasel beschikken.
En deze radar peiler had ook zijn taken in de passieve BVR inzet tegen mogelijke Flankers.

Het is totaal niet 'sexy', maar Australia investeerde ook in een Jindalee Over The Horizon radar, met een maximum bereik van zo een 3.500 km.
Daarnaast kwamen er 6 E-7A Wedgetail Airborne Early Warning & Control (AEW&C/ AWACS) kisten met een Multi-role AESA en komen er 5 SIGINT / ELINT (signal & elektronic intell) kisten gebaseerd op de Gulfstream G550 lange-afstand zakenjet.
Maken allemaal deel uit van een geïntegreerd, genetwerkt Command, Control, Computers en Intel systeem.  Dat qua vaardigheden alleen geëvenaard wordt door dat van bondgenoot Singapore.

De YF-23 had tegenover de YF-22 betere hoge snelheid (supercruise) prestaties, was iets minder wendbaar dan de YF-22.  Maar men had wel meer werk gemaakt van de Low Observable (LO) capaciteiten gezien o.a. de constructie van de uitlaten.  De YF-22 en F-22A kan men ruwweg beschouwen als een evolutie op de F-15 Eagle, maar dan in een LO verpakking.  Toen het ATF project begon in de jaren 70, had men helemaal geen LO specificaties, dat kwam plotseling pas in 1985.
De focus lag oorspronkelijk nog bij supercruise vaardigheden.  Hebben kisten zoals de F-16 en de Euro-canards een interne fuel fraction (interne peut voorraad / (intern peut gewicht + leeggewicht)) van rond de 26 %.  Een supercruiser moet een minimale fuel fraction hebben van 35 %.   Dus dat betekend een grotere / ruimere en dus zwaardere kist.
Komen daar ook nog LO specificaties bij, die nadelige gevolgen voor aërodynamica, dus meer totale weerstand en honderden kilo's aan Radar Absorbent Material.
Dan hebben de ontwerpers er een aantal uitdagingen bij.
In het ATF project, ging men na invoering van de LO vaardigheden de oorspronkelijke ontwerpen verkleinen, om het gewicht binnen de perken te houden ten behoeve van een goede wendbaarheid.
Maar dit had weer negatieve gevolgen voor de supercruise mogelijkheden en het bereik.

Feit is dat het belang van BVR groeit ten opzichte van Within Visual Range (WVR).
Een beetje ironisch: bij de artist impression's van de F-22A / F-15C en F-18E/F / F-14 Tomcat opvolgers zien we vaak configuraties zoals de YF-23 eruit zag.
De 'tektonische' geo-politieke verschuivingen van de Atlantische Oceaan naar de Indische Oceaan en de Westelijke Pacific vereisen een groot bereik, welke ten koste gaat van de wendbaarheid.
Ik denk dat een 'bakbeest' zoals de lange en grote Chinese J-20 daarin een wegwijzer is.

[Sparkplug]

1V1 en BVR hebben de F-16 en Hornet geen kans tegen de F-35, geen. Onbegrijpelijk dat dat nog steeds ter discussie wordt gesteld.

Velen halen nog steeds dat voorbeeld aan van F-16D vs F-35A. De F-35A vloog op dat moment wel met een hoop beperkingen. Vervolgens stelden velen dat de F-35A qua air-to-air slecht is.

[Huzaar1]

Maar ja, nu krijgen we weer verhalen over oa Vietnam wsl...

^^

[Nikehercules]

Diverse ervaringen hebben inmiddels uitgewezen dat de F-35 op air-to-air gebied (WVR en BVR) net zo goed is als F-16 en legacy Hornet.

1V1 en BVR hebben de F-16 en Hornet geen kans tegen de F-35, geen. Onbegrijpelijk dat dat nog steeds ter discussie wordt gesteld.

[A.J.]

Prima voor een multirole kist dus, zal het echt wel overleven. maar het zal geen air-superiority kist zijn die kisten met bvb thrust vectoring eruit gaat manoeuvreren en die voor 'het vak' gemaakt zijn zoals de Typhoon, F-22 en SU-35. Is de F-35 ook  niet voor ontworpen dus in die zin ook geen probleem wat mij betreft. Als er maar wel ontwerpen naast komen te staan die daar wel voor ontworpen en geschikt zijn.

Die hele manoeuvreerbaarheid is ook helemaal niet zo interessant meer, wat nu telt is wie er het eerst gezien gaat worden en wie het langst onzichtbaar blijft en ik weet wel wie de beste kaarten in handen heeft vwb sensorpakket en low visibility (stealth).

Maar ja, nu krijgen we weer verhalen over oa Vietnam wsl...

[Sparkplug]

Prima voor een multirole kist dus, zal het echt wel overleven. maar het zal geen air-superiority kist zijn die kisten met bvb thrust vectoring eruit gaat manoeuvreren en die voor 'het vak' gemaakt zijn zoals de Typhoon, F-22 en SU-35. Is de F-35 ook  niet voor ontworpen dus in die zin ook geen probleem wat mij betreft. Als er maar wel ontwerpen naast komen te staan die daar wel voor ontworpen en geschikt zijn.

Zoals je misschien weet zorgden de Amerikanen in de jaren 70 en 80 voor de high/low mix. Dus de combinaties F-14/F-18 en F-15/F-16. Alle 4 types zorg(d)en voor air superiority. Air superiority is niet alleen voor lange afstand (BVR), maar ook voor korte afstand (WVR). Je kunt een ontwerp helemaal richten op air superiority (F-15 en F-22), maar het is ook een taak. Neem bijvoorbeeld de USMC. De Hornets van de USMC hebben primair de air superiority taak, maar dat wordt overgenomen door de F-35B en F-35C.

Bij de USAF hebben de F-15C en F-22A squadrons primair de air superiority taak, maar kunnen als dat nodig is ook worden bijgestaan door F-16C squadrons. Dat is straks de F-35A.

In Japan wordt straks de F-15J gedeeltelijk vervangen door de F-35 en die krijgen dezelfde taak als de F-15J.

Beide, hoewel nu nog modern, gebaseerd op oudere ontwerpen, voor nu prima maar over 10 jaar? Het is niet voor niets dat de Britten nu al de Meteor en ASRAAM block 2 in hun F-35 willen hebben, die jongens hebben geen zin om over tien jaar hun hele wapenarsenaal al te moeten gaan vervangen. De Russen en Aziaten zijn voor mijn idee ons heel snel aan het inhalen op het gebied van A2A missiles. 

De AIM-120D en de Meteor ontlopen elkaar niet heel veel. De AIM-9X Block I en II vormen binnen de Sidewinder familie een eigen generatie. Deze is een grote stap vooruit t.o.v. de AIM-9L/M generatie. De F-35A blijft zo lang in dienst, waarbij het wapenpakket vanzelf wordt aangepast. Dat is ook te zien bij de F-16. Als de KLu besluit om de ASRAAM Block 2 te nemen, dan is voor weapon stations 1/11 wel een ander launcher nodig. Er is een verschil tussen de launchers LAU-151 en LAU-152.

Al een paar jaar zijn ze in Amerika bezig met de Cuda. Een missile half zo groot als de AIM-120. Zie ook onderstaande topic

http://www.f-16.net/forum/viewtopic.php?f=54&t=27277&sid=92ee32d69394797659dfc833dc5d5051

[JdL]

Op wapengebied heeft de KLu de AIM-9X Block II en is er een aanvraag gedaan voor de AIM-120C-7. Deze laatste kan in de toekomst altijd nog door de AIM-120D of Meteor worden vervangen.

Beide, hoewel nu nog modern, gebaseerd op oudere ontwerpen, voor nu prima maar over 10 jaar? Het is niet voor niets dat de Britten nu al de Meteor en ASRAAM block 2 in hun F-35 willen hebben, die jongens hebben geen zin om over tien jaar hun hele wapenarsenaal al te moeten gaan vervangen. De Russen en Aziaten zijn voor mijn idee ons heel snel aan het inhalen op het gebied van A2A missiles. 

[JdL]

Diverse ervaringen hebben inmiddels uitgewezen dat de F-35 op air-to-air gebied (WVR en BVR) net zo goed is als F-16 en legacy Hornet. De prestaties moeten ook niet minder worden t.o.v. de types die de F-35 vervangt. Met de wendbaarheid zit het wel goed.

Prima voor een multirole kist dus, zal het echt wel overleven. maar het zal geen air-superiority kist zijn die kisten met bvb thrust vectoring eruit gaat manoeuvreren en die voor 'het vak' gemaakt zijn zoals de Typhoon, F-22 en SU-35. Is de F-35 ook  niet voor ontworpen dus in die zin ook geen probleem wat mij betreft. Als er maar wel ontwerpen naast komen te staan die daar wel voor ontworpen en geschikt zijn.

[Sparkplug]

Op het gebied het 'dogfighten' VWR, zeg maar even globaal de wendbaarheid, schijnt de F-35 wat minder te zijn dan kisten als de F-16, Typhoon en F-22 binnen het westerse blok. Daar is het natuurlijk ook een multirole kist voor. Daarnaast het probleem van verouderende wapens voor A2A zoals de AMRAAM, iets wat overigens prima op te lossen is door bvb de Meteor aan te schaffen zoals de Britten het doen.

Diverse ervaringen hebben inmiddels uitgewezen dat de F-35 op air-to-air gebied (WVR en BVR) net zo goed is als F-16 en legacy Hornet. De prestaties moeten ook niet minder worden t.o.v. de types die de F-35 vervangt. Met de wendbaarheid zit het wel goed.

Op wapengebied heeft de KLu de AIM-9X Block II en is er een aanvraag gedaan voor de AIM-120C-7. Deze laatste kan in de toekomst altijd nog door de AIM-120D of Meteor worden vervangen.

[JdL]

Welke zwakte op air-to-air gebied bedoel je dan precies?

Op het gebied het 'dogfighten' VWR, zeg maar even globaal de wendbaarheid, schijnt de F-35 wat minder te zijn dan kisten als de F-16, Typhoon en F-22 binnen het westerse blok. Daar is het natuurlijk ook een multirole kist voor. Daarnaast het probleem van verouderende wapens voor A2A zoals de AMRAAM, iets wat overigens prima op te lossen is door bvb de Meteor aan te schaffen zoals de Britten het doen.

Nu het er op lijkt dat luchtoverwicht niet meer gegarandeerd is in toekomstige conflicten lijkt het me verstandig om naast multirole kisten zoals de Rafale en F-35 ook kisten te hebben zoals de F-22 en Typhoon die in eerste instantie voor luchtverdediging/overheersing gemaakt zijn(om het maar hetgeen wat nu rondvliegt maar als voorbeeld te gebruiken). Hoewel het aantal ontwerpen binnen het westen natuurlijk afneemt door samenwerkingen tussen landen en de ontwerpen daardoor steeds meer alles moeten kunnen, lijkt het mij niet verkeerd om een toestel toch een bepaald vakgebied te geven waarin zij uitblinkt.

Er zijn een aantal prima voorbeelden van fighters die doorontwikkeld werden of gemoderniseerd werden naar multirole/air-to-ground platformen:
F-15C naar F-15E
SU30 naar SU-34
F-14A naar F-14D
F-16A naar F-16AM
Typhoon Tranche 1 naar Tranche 3

Maar zijn diverse projecten om van jachtbommenwerpers fighters te maken mislukt of niet enorm geslaagd:
Tornado Gr1 naar F3
F-111

Vandaar mijn opmerking dat het Tempest project van mij best wat extra gericht mag zijn op luchtverdediging/luchtoverwicht. Een echte Typhoonvervanger dus.
Dan gaat de RAF de jaren '40 in met de F-35 en Tempest, beide multirole maar allebei hun afzonderlijke sterke vlakken.

[Parera]

In 2021 krijgt de 48th Fighter Wing (492nd FS en 494th FS) van RAF Lakenheath de F-35A als F-15E vervanging. Zij kunnen dan meteen zien of een tweezits uitvoering voor air-to-ground nog wel nodig is. Zowel hun ervaring als van de RAF zelf kan misschien weleens uitwijzen welke Tempest varianten nodig zijn.

We gaan het zien.Het is ook goed mogelijk dat de Tempest (en andere next-gen fighters) straks maar 1 persoon in het toestel hebben waar er in de huidige generatie er 2 zitten.
Ik zie bijvoorbeeld mogelijkheden voor zwaardere missies waarbij veel vijandige luchtverdediging is ook kansen voor een piloot in de kist en de WSO bijvoorbeeld gewoon in een bunker op de thuisbasis via data-link. Eigenlijk wat we nu zien bij de UAV's maar dan een bemand toestel en een op afstand geregelde wapen inzet.

Dit komt zeker van pas als elke Tempest bijvoorbeeld 2 of 3 onbemande wingmen heeft, de WSO kan dan ook voor die kisten de wapeninzet regelen.

[Sparkplug]

Dat is nog niet bekend, het mock-up bestond uit een enkelzits toestel. Maar als het de hele serie F-15's zou moeten gaan vervangen is dat ook voor de F-15E Strike Eagles die zijn allemaal in tweezits uitvoering.

In 2021 krijgt de 48th Fighter Wing (492nd FS en 494th FS) van RAF Lakenheath de F-35A als F-15E vervanging. Zij kunnen dan meteen zien of een tweezits uitvoering voor air-to-ground nog wel nodig is. Zowel hun ervaring als van de RAF zelf kan misschien weleens uitwijzen welke Tempest varianten nodig zijn.

[Parera]

Komt er ook een tweezitter van de tempest?
En wanneer vliegen we er in rond?

Dat is nog niet bekend, het mock-up bestond uit een enkelzits toestel. Maar als het de hele serie F-15's zou moeten gaan vervangen is dat ook voor de F-15E Strike Eagles die zijn allemaal in tweezits uitvoering.

Ik weet niet of deze al gepost is maar ik kwam het tegen.

Dat lijkt mij een aanname.

Als de Tempest het levenslicht ziet, dan, los van prototype(s), zullen ze pas operationeel rondvliegen per begin eerste helft van de jaren veertig. (tenzij de wereld aangeeft dat het tempo aanzienlijk opgeschroefd moet worden).

Het is een optie die ik open houd ik las ergens dat de Tempest ook gepland word als optioneel onbemand toestel of dat ze daar in elk geval naar gaan kijken wat de mogelijkheden zijn.
Ik houd dus nu nog rekening met drie versies / opties ; single seat, twin seat of unmanned.

Om weer op de air-to-air rol te komen, wordt denk ik een denkfout gemaakt. De F-35 is op air-to-air gebied net zo goed als de F-16 en de legacy Hornet. De Tempest en FCAS moet de Typhoon gaan opvolgen. De Typhoon werd immers gezien als het Europese antwoord op de F-15 Eagle. De F-16 is geen geen F-15, maar is zeker niet slechter op air-to-air gebied. Dat mag na bijna 40 jaar gebruik toch wel duidelijk zijn. Vraag mij af waarom sommigen dan twijfelen aan de F-35.

En hoeveel meer wapens moeten de Tempest dragen t.o.v. de F-35? Intern kunnen nu 4 AMRAAM missiles worden gedragen en ze zijn bezig met uitbreiding naar 6 (2 missiles op interne weapon stations 4/8). Extern 6 missiles en op de externe weapon stations 2/3/9/10 past een twin store carrier (aparte versies voor air-to-air en air-to-ground). Totaal dus minimaal 10 missiles en maximaal 16 missiles. Dat laatste zal overigens niet zo vaak worden gebruikt. Ter vergelijking draagt de F-16 maximaal 6 missiles.

De F-35 is een prima Air-to-Air kist maar een twin engine is ten alle tijden sneller en daarom in mijn ogen net iets beter in deze rol. De komst van over-the-horizon wapen systemen maakt dit wel minder belangrijk dan vroeger want die raket gaat veel sneller dan het toestel en in de toekomst verwacht ik ook dat hypersoon zijn intrede doet bij luchtdoel raketten.

Je hebt gelijk over de bewapening, ik heb er even naar gekeken. En de hoeveelheid lbs's die de F-35 kan dragen is bijna hetzelfde als die van de F-15E en veel hoger dan de EF Typhoon, F-15 en F-16. Een kleine verhoging naar +/- 25,000 lbs (11,340 kg)  is nog wel mogelijk maar dat is allemaal aan de bouwers om dat te beslissen op basis van de wensen van de klant.

[Sparkplug]

Dat zou voor mij heel goed mogelijk zijn. De 1 motorige F-35 is daar niet het beste toestel voor, het is er niet slecht in maar een twin-engine toestel kan dat vaak toch net iets beter.
En de Tempest word gewoon een multi-role kist maar als je die kan inzetten voor bijvoorbeeld de air-to-air rol en misschien kan het net wat meer wapens dragen dan de F-35. Nadeel kan wel zijn dat het dan ook een twee zits toestel word maar dit kan ook voordelen hebben voor toekomstige unmanned wingman plannen. Daarbij doet de piloot het werk met de eigen kist en kan de tweedeman de wingman aansturen.

Om weer op de air-to-air rol te komen, wordt denk ik een denkfout gemaakt. De F-35 is op air-to-air gebied net zo goed als de F-16 en de legacy Hornet. De Tempest en FCAS moet de Typhoon gaan opvolgen. De Typhoon werd immers gezien als het Europese antwoord op de F-15 Eagle. De F-16 is geen geen F-15, maar is zeker niet slechter op air-to-air gebied. Dat mag na bijna 40 jaar gebruik toch wel duidelijk zijn. Vraag mij af waarom sommigen dan twijfelen aan de F-35.

En hoeveel meer wapens moeten de Tempest dragen t.o.v. de F-35? Intern kunnen nu 4 AMRAAM missiles worden gedragen en ze zijn bezig met uitbreiding naar 6 (2 missiles op interne weapon stations 4/8). Extern 6 missiles en op de externe weapon stations 2/3/9/10 past een twin store carrier (aparte versies voor air-to-air en air-to-ground). Totaal dus minimaal 10 missiles en maximaal 16 missiles. Dat laatste zal overigens niet zo vaak worden gebruikt. Ter vergelijking draagt de F-16 maximaal 6 missiles.

[jurrien visser (JuVi op Twitter)]

Komt er ook een tweezitter van de tempest?
En wanneer vliegen we er in rond?

Dat lijkt mij een aanname.

Als de Tempest het levenslicht ziet, dan, los van prototype(s), zullen ze pas operationeel rondvliegen per begin eerste helft van de jaren veertig. (tenzij de wereld aangeeft dat het tempo aanzienlijk opgeschroefd moet worden).