Opvolging KDC-10

Gestart door Ace1, 11/04/2014 | 20:24 uur

Ace1

Antwoorden van de minister van Defensie op vragen van de vaste commissie voor Defensie (VCD) aan de minister van Defensie over de brief van 28 juli 2016 houdende informatie over de recente ontwikkelingen in het Multi Role Tanker Transport (MRTT) project.

Deel 1

1.
Bestaat er duidelijkheid over het definitief afzien van deelname aan het MRTT project door landen die de Letter of Intent hebben ondertekend? Zo ja, welke landen?

Griekenland, Hongarije en Portugal hebben na de ondertekening van de Letter of Intent geen interesse meer getoond in het MRTT-project. De landen worden met regelmaat geïnformeerd over het programma. Ze kunnen altijd besluiten alsnog deel te nemen.

2.
Kunnen de overige landen die de Letter of Intent hebben ondertekend (Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Portugal en Spanje) op een later moment alsnog aansluiten?

3.
Kan een ander land, die niet de Letter of Intent heeft ondertekend, in een later stadium van het project alsnog deelnemen?

Ja, in het Memorandum of Understanding (MoU) is de procedure voor toetreding van toekomstige partners beschreven. Deze procedure geldt voor alle geïnteresseerde landen, ongeacht de Letter of Intent.

4.
Hoe ziet de verdeling van de onderhoudskosten van de tank/transportvliegtuigen er uit? Hoe is de financiële constructie opgebouwd?

Het aantal vlieguren waarmee een land aan het project deelneemt, is de grondslag voor de financiële constructie. Alle projectkosten (inclusief de onderhoudskosten) worden verdeeld, op grond van het aantal vlieguren dat elk land afneemt.

5.
Kan de Kamer het MRTT project nog stopzetten?
6.
Welke exacte zeggenschap heeft de Kamer over de aankoop van deze vliegtuigen?
14.
Welke politieke en juridische mogelijkheden heeft Nederland om het contract met Airbus op te zeggen? Wat zijn de verplichtingen die Nederland nu al is aangegaan en hoeveel schadevergoeding zou Nederland verschuldigd zijn?

Het MRTT-project is een internationaal samenwerkingsproject dat niet exact volgens het Defensie Materieel Proces (DMP) verloopt. Om een toereikende parlementaire betrokkenheid bij het project te garanderen, wordt de Kamer met brieven, de begroting, het Materieelprojectenoverzicht en de rapportage inzake internationale militaire samenwerking over de voortgang geïnformeerd. Hoe dan ook is de zeggenschap van de Kamer niet anders dan bij andere grote projecten.

Het NATO Support and Procurement Agency (NSPA) heeft namens de deelnemende landen een contract met Airbus gesloten voor de aanschaf van de MRTT-vliegtuigen. Dat contract kan in het uiterste geval worden ontbonden. Dit zou echter onvermijdelijk gepaard gaan met internationaal gezichtsverlies van lead nation Nederland. Bovendien zou Defensie een uitgelezen kans missen om haar strategische luchttransportcapaciteit te vervangen. Een dergelijk besluit zal ook aanzienlijke financiële consequenties hebben omdat Airbus schadeloos gesteld zal moeten worden. Hoe hoog de schadevergoeding zou zijn, is op voorhand niet te zeggen.

De hoogte van de verplichting die Nederland nu is aangegaan, staat vermeld in de commercieel vertrouwelijke brief van 28 juli jl. (kenmerk BS2016008943).

7.
Klopt het dat Nederland "lead nation" was binnen dit project?

Ja, Nederland is dat nog steeds.

8.
Wat hield de rol van lead nation precies in? Was het bijvoorbeeld een taak om ervoor te zorgen dat zo veel mogelijk landen mee zouden doen?

Als lead nation heeft Nederland het voortouw genomen in de multinationale projectorganisatie. Daarnaast heeft Nederland inderdaad een actieve rol gespeeld in de promotie van het project.

9.
Waarom zijn andere landen die in november 2012 een Letter of Intent getekend hebben (naast Nederland, Luxemburg, Polen, België, Duitsland en Noorwegen ook Frankrijk, Griekenland, Hongarije en Portugal) afgehaakt? Kunt u uitleggen waarom deze landen niet mee willen werken, aangezien samen kopen efficiënter en kostenbesparend is en de urgentie om dit te doen binnen de NAVO en EU erkend is?

Het is niet bekend waarom voornoemde landen die de LoI hebben getekend daaraan tot nu toe geen vervolg hebben gegeven. Investeringsbesluiten en de onderliggende prioriteitsstelling zijn een nationale aangelegenheid. Ik ben ingenomen met het vooruitzicht dat zes landen wel gezamenlijk voortgaan met het project. Nederland spant zich in om ook andere landen te interesseren.

10.
Klopt het beeld dat er in het begin van het traject slechts gekeken is naar een vergelijking tussen de Airbus 330 en de KC 46?
16.
Waarom heeft u niet verschillende alternatieven overwogen, in strijd met de gangbare DMP-praktijk? In hoeverre heeft dit de onderhandelingspositie van Nederland benadeeld op het gebied van onder meer prijs en de geldigheid van de offerte, die na 31 juli 2016 niet meer verlengd zou kunnen worden?

Nee. Er is in internationaal verband onderzocht of er aanbieders van tweedehands tanker/ transportvliegtuigen beschikbaar waren. Dit bleek niet het geval te zijn. Boeing en Airbus zijn de enige twee bedrijven die dergelijke vliegtuigen produceren. Beide bedrijven hebben op ons verzoek informatie over de toestellen aangeboden. Op grond daarvan is een vergelijking gemaakt en is de keuze op Airbus gevallen.

11.
Van welke politieke ontwikkelingen is voor België, Duitsland, Noorwegen en Polen de keuze nog afhankelijk? Kunt u een inschatting maken of zij uiteindelijk wel of niet mee gaan doen aan het MRTT project?
22.
Op welke termijn verwacht u een definitief besluit van België, Duitsland, Noorwegen en Polen over al dan niet aanschaffen van MRTT-toestellen door die landen?

In België, Duitsland, Noorwegen en Polen is het wachten nog op politieke besluitvorming. Op grond van de thans beschikbare informatie is het de verwachting dat Polen binnenkort een besluit neemt. Als Polen inderdaad gaat deelnemen, zal een derde vliegtuig worden aangeschaft. Verder zal Duitsland waarschijnlijk in de loop van 2017 een besluit nemen en is er een gerede kans dat ook België en Noorwegen zullen gaan deelnemen.

12.
Hoe beoordeelt u de berichtgeving (http://www.miltechmag.com/2014/09/mspo-2014-iai-promotes-b767-mmtt-in.html) dat Polen zes offertes aangevraagd zou hebben voor verschillende MRTT-vliegtuigen? Waarom doet Polen dit wel en Nederland niet, in strijd met de gangbare praktijk van het DMP? Hoe groot acht u de kans dat Polen nog aansluit bij het MRTT-project als er goedkopere alternatieven blijken te zijn?
43.
Klopt het dat Polen ook andere offertes, voor andere vliegtuigen, heeft opgevraagd?

De verwervingsstrategie van Polen is een nationale aangelegenheid. Zie voorts het antwoord op vraag 10 en 16.

13.
Heeft u aanschaf van tweedehands burgervliegtuigen overwogen en deze te laten ombouwen tot tanker en transportvliegtuig, net als eerder gebeurd is bij de KDC-10's die omgebouwde DC-10's zijn? Zo nee, waarom niet? Erkent u dat deze optie goedkoper is dan de aanschaf van een nieuwe Airbus A330 MRTT?

Er is in de aanloop van het project wel degelijk gekeken naar tweedehands oplossingen. Die waren echter niet beschikbaar. Een tweedehands toestel zou in de aanschaf voordeliger kunnen zijn, maar de ervaringen met de KDC-10 hebben geleerd dat de instandhouding van tweedehands vliegtuigen veel duurder is. Daardoor zouden de levensduurkosten veel hoger uitvallen dan bij de aanschaf van nieuwe vliegtuigen.

14.
Welke politieke en juridische mogelijkheden heeft Nederland om het contract met Airbus op te zeggen? Wat zijn de verplichtingen die Nederland nu al is aangegaan en hoeveel schadevergoeding zou Nederland verschuldigd zijn?

Zie het antwoord op vraag 6.

15.
Waarom kon de offerte van Airbus niet verlengd worden tot na 31 juli 2016? Waarom zijn andere geïnteresseerde landen, zoals Polen, er niet op ingegaan en Nederland wel?
20.
Waarom kon de eerder door Airbus uitgebrachte offerte voor de aanschaf van drie MRTT-vliegtuigen voor Nederland, Polen en Luxemburg en vijf vliegtuigen als optie voor de overige geïnteresseerde landen wel gewijzigd worden naar twee vliegtuigen voor Nederland en Luxemburg en een optie voor zes toestellen, maar kon de offerte niet verlengd worden tot na 31 juli 2016?

De offerte van Airbus was al twee maal verlengd, in afwachting van besluitvorming door de deelnemende landen. De offerte kon niet nogmaals worden verlengd omdat Airbus de eerste twee voor het MRTT-project geplande vliegtuigen niet langer in de productielijn kon vasthouden. Verlenging zou een forse vertraging en hogere kosten tot gevolg hebben gehad. Daardoor zouden de MRTT-vliegtuigen de KDC-10 niet tijdig hebben kunnen vervangen. Polen had gemeld meer tijd nodig te hebben voor zijn besluitvorming. Voor het derde vliegtuig bleek het mogelijk de beslissing uit te stellen tot eind oktober.

16.
Waarom heeft u niet verschillende alternatieven overwogen, in strijd met de gangbare DMP-praktijk? In hoeverre heeft dit de onderhandelingspositie van Nederland benadeeld op het gebied van onder meer prijs en de geldigheid van de offerte, die na 31 juli 2016 niet meer verlengd zou kunnen worden?

Zie het antwoord op vraag 10.


Harald

Airbus flies improved A330 MRTT

Airbus Defence and Space on Monday 3 October reported it has successfully completed the maiden flight of the first new standard A330 MRTT Multi Role Tanker Transport. This model incorporates a number of enhancements introduced on the basic A330 as well as upgraded military systems as part of the company's product improvement program.

The three-hour flight took place on 30 September and the crew reported that the aircraft performed in line with expectations. The new standard A330 MRTT features structural modifications, aerodynamic improvements giving a fuel-burn reduction of up to 1%, upgraded avionics computers and enhanced military systems. First delivery to customer Singapore is due in 2018.

A total of 51 A330 MRTTs have been ordered by 10 nations of which 28 have been delivered, according to Airbus. Apart from Singapore, France has ordered the aircraft. A joint purchase by the Netherlands and Luxembourg is to be finalized.

http://airheadsfly.com/2016/10/03/airbus-flies-improved-a330-mrtt/

Ros

Uit de brief:

Het MRTT-project valt in de categorie met een financiële bandbreedte van tussen de € 250 miljoen en € 1 miljard.

Het kan dus meevallen of een "beetje" tegenvallen  :omg:

Lex

Antwoorden op de vragen van het lid De Roon over de aanschaf van nieuwe tanker/transportvliegtuigen.

De brief

Kamerbrief, 29-08-2016

jurrien visser (JuVi op Twitter)

Citaat van: Lex op 31/07/2016 | 21:34 uur
Ik heb begrepen da India een bestelling heeft geannuleerd

India eyes purchase of six refuelling aircraft

"the defence ministry (MoD)+ has scrapped the proposed Rs 9,000 crore contract for acquisition of six Airbus-330 MRTT"

http://pakobserver.net/2016/08/01/india-eyes-purchase-of-six-refuelling-aircraft/

Lex

Citaat van: Thomasen op 31/07/2016 | 19:48 uur
Als we sneller waren geweest hadden we misschien gewoon bij de Britse of Franse order kunnen inklikken, zo is het ook wel weer.
Ik heb begrepen da India een bestelling heeft geannuleerd

Poleme

O jazeker, de Britten hebben hun A330 Voyager vloot zelfs niet in eigendom.
De firma Airtanker heeft ze in eigendom via een Private Finance Initiative constructie en is verantwoordelijk voor onderhoud en management van deze vloot.   Waarbij Airtanker zorgt voor de infrastructuur, trainings faciliteiten, ondersteuning en een deel van het personeel. 
De RAF is alleen verantwoordelijk voor uitvoering van de operationele missies.

Een uniek onderdeel van deze constructie is dat de Voyagers geleast kunnen worden door civiele gebruikers, als de Voyagers geen missies voor de RAF hebben uit te voeren.
Voor het civiele gebruik wordt uiteraard eerst de specifiek militaire uitrusting gedemonteerd.
Had iets geweest voor de Nederlanders in kooplieden modus, maar wij kozen liever in de dominee modus.

Nulla tenaci invia est via - Voor de doorzetter is geen weg onbegaanbaar.

dudge

Als we sneller waren geweest hadden we misschien gewoon bij de Britse of Franse order kunnen inklikken, zo is het ook wel weer.

Poleme

Simpel, in de luchtvaart industrie bestaat niet zoiets als "harga pas" (Maleisisch voor vaste prijs).
Het maakt een heel verschil of je order uit 2 of 8 A330 MRTT's bestaat en er werd al snel besloten voor deze A330 MRTT te gaan.
Een Boeing tankvliegtuig op de shortlist zetten, vloekt natuurlijk met de EUropese gedachte, maar had Airbus wel scherp gehouden.
Hebben we ca. 20 jaar geleden ook meegemaakt met McDonnell Douglas, die zich nogal star opstelde in het KDC-10 project, want geen concurrentie.
En bij aanschaf van de F-50 en F-60U's, Fokker maakte het toen wel erg bont door de rekeningen met de 'vork te schrijven'.

Het idee voor een gezamenlijke aanschaf van 8 tanker kisten door Nederland, Belgie, Duitsland, Polen en Noorwegen is natuurlijk mooi.
Maar we willen weer het braafste jongetje van de klas zijn, want "internationale samenwerking" is zo ongeveer heilig verklaard in Nederland.
  En dan staan we daar weer bijna of helemaal alleen en betalen vervolgens de hoofdprijs.
Nulla tenaci invia est via - Voor de doorzetter is geen weg onbegaanbaar.

jurrien visser (JuVi op Twitter)

#213
Citaat van: StrataNL op 30/07/2016 | 16:56 uur
Voor 30 jaar lijkt me sterk, aangezien de huidige KDC10's zo'n 50 miljoen per jaar kosten.

Mij ook... al heb ik geen idee waarom de bandbreedte zo ruim is.

StrataNL

Citaat van: jurrien visser (JuVi op Twitter) op 29/07/2016 | 23:33 uur

Als naast de aanschaf ook de exploitatie voor 30 jaar is mee gerekend dan is het bedrag zo gek nog niet.

Voor 30 jaar lijkt me sterk, aangezien de huidige KDC10's zo'n 50 miljoen per jaar kosten.
-Strata-
Je Maintiendrai! Blog: Krijgsmacht Next-Generation

jurrien visser (JuVi op Twitter)

Citaat van: Lex op 29/07/2016 | 23:13 uur
De range is idd vreemd, maar we weten niet in hoeverre dit een fixed bedrag is, laat staan voor de extra's. Voorzichtigheid is dus geboden. Het is dus goed mogelijk dat de uiteindelijke wensen duurder uitvallen, hetgeen reeds vaker gebeurd is. Ik mag jullie gaarne verwijzen naar het MPO 2015 pagina 81.

Als naast de aanschaf ook de exploitatie voor 30 jaar is mee gerekend dan is het bedrag zo gek nog niet.

Lex

Citaat van: jurrien visser (JuVi op Twitter) op 29/07/2016 | 22:56 uur
Ik ga uit van maximaal een half miljard euro als het gaat om de aanschaf - kan 500 mjn naar de marine voor een extra tanker of een 2e JSS.
De range is idd vreemd, maar we weten niet in hoeverre dit een fixed bedrag is, laat staan voor de extra's. Voorzichtigheid is dus geboden. Het is dus goed mogelijk dat de uiteindelijke wensen duurder uitvallen, hetgeen reeds vaker gebeurd is. Ik mag jullie gaarne verwijzen naar het MPO 2015 pagina 81.

jurrien visser (JuVi op Twitter)

#209
Citaat van: Lex op 29/07/2016 | 22:15 uur
AlsmedeDe minister heeft meerdere malen aangegeven samenwerking/integratie zeer hoog in het vaandel te hebben staan. Dus wat dat betreft volgt zij haar "wensen".
Het is echter wel de prangende vraag of hierdoor geen verdringseffect plaatsvindt op andere, ook broodnodige, vervangingsprojecten.

Ik ga uit van maximaal een half miljard euro als het gaat om de aanschaf - kan 500 mjn naar de marine voor een extra tanker of een 2e JSS.

Lex

Citaat van: Mourning op 29/07/2016 | 21:51 uur
Holy crap alles wordt uitgesteld, maar dit niet? Laat ik me voorzichtig uitdrukken door te zeggen dat ik de prioriteiten denk ik anders had gelegd, zeker met een (onzeker) project als dit met dergelijke idiote bandbreedte verschillen....
Alsmede
Citaat van: jurrien visser (JuVi op Twitter) op 29/07/2016 | 21:55 uur
Projectleider en initiatiefnemer...  geen verrassing dus.
De minister heeft meerdere malen aangegeven samenwerking/integratie zeer hoog in het vaandel te hebben staan. Dus wat dat betreft volgt zij haar "wensen".
Het is echter wel de prangende vraag of hierdoor geen verdringseffect plaatsvindt op andere, ook broodnodige, vervangingsprojecten.