DE TENTOONSTELLING
In het kader van 300 jaar Vrede van Utrecht organiseert Het Spoorwegmuseum de tentoonstelling 'Sporen naar het front'.
De tentoonstelling laat zien welke invloed de spoorwegen hadden op de manier van oorlog voeren en hoe de verschillende treinen werden ingezet bij gewapende conflicten. De expositie omvat een groot aantal internationale bruiklenen, waaronder enkele oorlogslocomotieven, leger- en pantsertreinen.
(https://www.defensieforum.nl/Forum/proxy.php?request=http%3A%2F%2Fwww.spoorwegmuseum.nl%2Fupload%2Fcrop%2Fcrop_12508_colw_340.jpg&hash=d5c261f437db1c35968b895b6548c2f4305ae617)
THEMAJAAR »
300 jaar Vrede van Utrecht
In 2013 is het 300 jaar geleden dat de Vrede van Utrecht werd gesloten. Bij dit vredesverdrag werden de nieuwe machtsverhoudingen binnen Europa vastgelegd. De stad Utrecht viert dit belangrijke moment in de geschiedenis van de diplomatie met diverse feestelijkheden, culturele manifestaties en tentoonstellingen.
Trein in oorlogstijd
Het is echter wel goed mogelijk om juist de tegenhanger van vrede te belichten, namelijk de trein in oorlogstijd. Daarom zal Het Spoorwegmuseum in de tentoonstelling 'Sporen naar het front' inzichtelijk maken welke invloed de spoorwegen hadden op de manier van de oorlogsvoering in Europa en hoe de trein werd ingezet bij gewapende conflicten.
ONDERWERPEN
Om de rol van de trein bij oorlogsvoering voor de bezoekers op aansprekende wijze voor het voetlicht te brengen, worden er een aantal thema's behandeld. Elk thema wordt met foto's uit heden en verleden, filmpjes, voorwerpen, diorama's en persoonlijke getuigenissen aangekleed. De thema's zijn:
De transportpuzzel
De trein bood veel logistieke voordelen, met name als het ging om het transporteren van materieel, voedsel en paarden naar de frontlinies.
Troepenaanvoer
Niet alleen materieel, ook enorme hoeveelheden soldaten werden in treinen van en naar de frontlinies vervoerd.
Bewapende treinen
Al in de Amerikaanse Burgeroorlog werden pantsertreinen en stukken spoorgeschut ingezet. In de loop van de tijd werden deze afschrikwekkende treinen steeds geavanceerder en efficiënter.
Strategisch staal
Het spoor zelf speelde een strategische rol bij gewapende conflicten. Het kon snel worden aangelegd voor een plotselinge troepenverplaatsing of juist worden gesaboteerd.
Gewondenvervoer
De hospitaaltreinen zorgden ervoor dat gewonden zo snel mogelijk van het front konden worden weggevoerd en dus geen belemmerende factor meer bij de gevechten vormden.
Het thuisfront
Wat waren de consequenties van oorlogsvoering voor de 'thuisblijvers'?
(https://www.defensieforum.nl/Forum/proxy.php?request=http%3A%2F%2Fwww.spoorwegmuseum.nl%2Fupload%2Fcrop%2Fcrop_12534_colw_340.jpg&hash=42e038c27a2985094d8abeb84d08e28bbf84b859)
INHOUD
Revolutie in oorlogsvoering
Over de rol die de spoorwegen speelden bij de ontwikkeling van steden, economie en mobiliteit is veel geschreven. Dat de spoorwegen ook een revolutie in de oorlogsvoering veroorzaakten, is veel minder bekend.
Grootschaliger
Veldslagen tussen vijandelijke legers konden door de aanvoer van manschappen, wapens en voedsel veel langer duren, zich op meerdere fronten tegelijk afspelen en een grootschaliger karakter krijgen.
Oorlogen
Aan de hand van een aantal thema's vertelt 'Sporen naar het front' het verhaal over de rol die de trein in oorlogstijd heeft gespeeld, van de Amerikaanse burgeroorlog, de Eerste en Tweede Wereldoorlog tot de Koude Oorlog.
BRUIKLENEN
De tentoonstelling bestaat uit een groot aantal (internationale) bruiklenen, waar onder:
Imperial War Museum, Londen, Engeland
Granaat 'Schwerer Gustav'
Mosely Railway Trust, Engeland
'Tin Turtle'
Museum of the Slovak National Uprising, Banska Bystrica, Slowakije
Pantsertrein
Vojni Muzej, Belgrado, Servie
Schienenwolf
Osnabrucker Dampflokfreunden, Duitsland
Hospitaalrijtuig Bundeswehr
VSM, Dieren, Nederland
Loc 523879
Stichting 162, Nederland
NS162
Genie Museum, Vught, Nederland
Pantserhek
Cavaleriemuseum, Amersfoort, Nederland
Centurion, AMX-13, Leopard-1V tanks
Stichting Historie Koninklijke Nederlandse Veldartillerie
Veldgeschut
HET PANNETJE VAN OLIEMANS
Dries Oliemans werkte als Nederlandse krijgsgevangene aan de Pakan-Baroe spoorlijn. Een van zijn weinige bezittingen was dit blikken pannetje. Een tijd lang was hij ziek en niet tot enige arbeid in staat. Bij wijze van tijdverdrijf kerfde hij tijdens zijn ziekbed 277 namen van medegevangenen in het pannetje. Bruikleen de erven van A. H. Oliemans.
Tentoonstelling Sporen naar het front
30 maart t/m 1 september 2013
Het Spoorwegmuseum
Maliebaanstation
3581 XW Utrecht
Openingstijden:
10.00 - 17.00 uur (di-zo)
Tijdens schoolvakanties ook op maandag open
http://www.spoorwegmuseum.nl/nieuws__actueel/tentoonstellingen/sporen_naar_het_front.html
Citaat van: Ace1 op 11/08/2013 | 11:03 uur
Ik ben zelf helaas niet in gelegenheid om deze tentoonstelling maar misschien kan een van de andere leden naar het spoorwegmuseum gaan en wat foto's maken? Overigens zie ik voor de trein nog wel een beperkte rol weggelegd in toekomstige oorlogen door een container met missiles erop te zetten
Beperkte rol?
Haha, dude, nog steeds vormt de trein een belangrijk logistiek middel. De ol van de trein aan het front, ook met een raketcontainertje, zie ik weinig, zeg maar niks, in. Maar als wij nu een brigade op Oefening zetten naar Duitsland gaat er een hoop over het spoor, tot op de dag van vandaag is het gewoon een zeer krachtige logistieke lijn, die vaak niet door wegverkeer vervangen kan worden.
Je bent nogal van de plaatjes en filmpjes, dus bij deze:
Citaat van: Thomasen op 11/08/2013 | 11:34 uur
Maar als wij nu een brigade op Oefening zetten naar Duitsland gaat er een hoop over het spoor
Ten tijde van de koude oorlog was van de twee parate divisies (1e, 4e) slechts één brigade permanent in Duitsland gelegerd, dit tot ergernis van de NAVO. De Landmacht zou dan ook grote moeite hebben om 1 Legerkorps binnen 48 uur in het Nederlandse verdedigingsvak te krijgen. Deze 48 uur behelsde niet enkel de verplaatsing maar ook de mobilisatie van de complete 5e divisie en het aanvullen van de parate divisies met reserve personeel.
De NAVO zag graag dat Nederland haar aanwezigheid in Duitsland zou uitbreiden tot een divisie, hier is vanaf gezien. Wel zijn er een aantal maatregelen genomen om de reactietijd te verkorten, dit omvatte onder meer de aanschaf van grote aantallen flatcars. De KL had al 25 van deze platte treinwagons in dienst en deze werden in '69 aangevuld tot 100. Later, in begin 80, zou men het aantal flatcars uitbreiden met 378 waarmee het totale aantal op 478(!) kwam te liggen. De NS had de verplichting om in geval van oorlog personeel, spoor en materieel ter beschikking te stellen om de flatcars naar Duitsland te trekken, hiervoor beschikte de NS in die jaren over een complete oorlogsdienstregelening. Saillant detail is dat het in die jaren voor NS goederenmachinisten niet mogelijk was in dienst te treden bij de Nationale Reserve, in geval van oorlog zouden zij dan een dubbele taak hebben.
Om het beladen te versnellen was de bedoeling dat de flatcars permanent opgesteld werden op vier locaties in Nederland. Door het vallen van de muur is slechts één van deze locaties daadwerkelijk opgeleverd, het spoorweg emplacement bij 't Harde. Wanneer de rupsvoertuigen van 1 legerkorps (de wielvoertuigen gingen over de weg) in Duitsland afgeleverd waren zouden de flatcars tot taak krijgen om over zee aangevoerde Britse en Amerikaanse versterkingen naar het front te brengen. Kortom, het spoor was cruciaal binnen de algemene verdedigingstaak.
Overigens zal zo'n ciws op een trein waarschijnlijk moeite hebben met bovenleiding en tunnels.
Gisteren naar het museum geweest. Helaas camera vergeten, maar het is best een interesssante collectie met een hoop info, foto's en veel mooie diorama's.
Gebruik van het spoor zag je ook terug in de Frans-Duitse oorlog. Duitse legers waren hierin veel beter georganiseerd en het spoor was ook veel beter ingericht voor mobilisatie, dit in tegenstelling tot de Franse spoorwegen. Hierdoor waren Duitse beroeps en reservisten veel sneller aan het front. Overigens was de bewapening, opleiding en organisatie van de Duitse legers ook een stuk beter, maar de logistieke lijn speelde een enorme rol.