Opvolging KDC-10

Gestart door Ace1, 11/04/2014 | 20:24 uur

Ronald Elzenga

#237
Citaat van: Sparkplug op 17/02/2017 | 11:56 uur
Als het klopt wat in het het artikel van reactie nr. 227 staat, dan zijn de toestellen NAVO eigendom.
Ja, zo las ik het ook. Zou ik betreuren. Ik ben meer gecharmeerd van de EATC opzet. Maar met de C-17 pool (SAC) doen we het ook al wel. En AWACS.

Sparkplug

Citaat van: Ronald Elzenga op 17/02/2017 | 11:50 uur
Het gaat binnen een NAVO pool lees ik. Betekent dit dat landen niet meer zelf toestellen in eigendom hebben?

Als het klopt wat in het het artikel van reactie nr. 227 staat, dan zijn de toestellen NAVO eigendom.
A fighter without a gun . . . is like an airplane without a wing.

-- Brigadier General Robin Olds, USAF.

Ronald Elzenga

Het gaat binnen een NAVO pool lees ik. Betekent dit dat landen niet meer zelf toestellen in eigendom hebben?

Lynxian

Citaat van: Harald op 16/02/2017 | 16:26 uur
More countries join European tanker effort

NATO has taken another step towards filling its infmaous European tanker gap,  with three more European countries looking to join the European program to acquire new refuelling aircraft. The program was started by the Netherlands and Luxembourg and should result in a shared fleet of up to eight additional tanker aircraft.

On Thursday 16 February, defense ministers from Belgium, Germany, and Norway signed a Declaration of Intent to join the creation of a European multinational fleet of Airbus A330 Multi Role Tanker Transport (MRTT) aircraft.

The Netherlands and Luxembourg launched this initiative in July 2016 and a first order was made for two MRTT aicraft, which are due to be delivered in 2020. The new agreement allows other partner countries to join the program with the provision to enlarge the fleet to up to eight aircraft. The aircraft should be stationed at Eindhoven airbase in the Netherlands.

http://airheadsfly.com/2017/02/16/more-countries-join-european-tanker-effort/
Nou, dat zou goed nieuws zijn voor ons investeringsbudget; lagere kosten per kist! (Voor ons dan.)

Harald

More countries join European tanker effort

NATO has taken another step towards filling its infmaous European tanker gap,  with three more European countries looking to join the European program to acquire new refuelling aircraft. The program was started by the Netherlands and Luxembourg and should result in a shared fleet of up to eight additional tanker aircraft.

On Thursday 16 February, defense ministers from Belgium, Germany, and Norway signed a Declaration of Intent to join the creation of a European multinational fleet of Airbus A330 Multi Role Tanker Transport (MRTT) aircraft.

The Netherlands and Luxembourg launched this initiative in July 2016 and a first order was made for two MRTT aicraft, which are due to be delivered in 2020. The new agreement allows other partner countries to join the program with the provision to enlarge the fleet to up to eight aircraft. The aircraft should be stationed at Eindhoven airbase in the Netherlands.

http://airheadsfly.com/2017/02/16/more-countries-join-european-tanker-effort/

Harald

Germany to deepen military ties with France, others: sources  ( Duitsland participeert ook mee in het tanker/MRTT programma ! )
(Misschien moet NL meeliften met de C-130J aankopen en ook C-130J of SEAHerc's aanschaffen, zodat deze onze huidige Herc's kunnen gaan vervangen en/of aanvullen. )


Germany will move forward this week with plans to set up a joint fleet of Lockheed Martin Corp C-130J transport planes with France and join a Netherlands-led fleet of Airbus A330 tanker planes, defense ministry sources said on Monday.

Those and several other initiatives with Norway, Romania and the Czech Republic are part of a broader drive to expand European defense cooperation to be announced at a meeting of NATO defense ministers in Brussels, the sources said.

The agreements come as Germany and other NATO members face increasing pressure from the United States to spend more for their own military and reach NATO's target of devoting 2 percent of gross domestic product to defense spending.

Defense Minister Ursula von der Leyen, who last week said U.S. demands for greater burden-sharing were "fair," will sign an expanded declaration of intent for a joint C-130J fleet with France, a plan first floated in October, the sources said.

The declaration calls for Germany to buy four to six Lockheed planes from the U.S. government and pool them with France's fleet. France is buying four C-130Js from Lockheed and could purchase several additional aircraft in coming years, according to an additional source familiar with the program.

A Lockheed spokeswoman referred questions to Germany and France but said the company looked forward to supporting those countries' airlift needs.

Germany will also sign a declaration of intent to join a European multinational fleet of Airbus tankers that is led by the Netherlands and already includes Luxembourg.

If Belgium and Norway also join the group, the Multinational MRTT Fleet (MMF) could expand to cover 8,800 flight hours a year, according to documents provided to German lawmakers last year. That would equate to about eight tankers.

The ministry said last year it could spend up to 1 billion euros in coming years for use of new Airbus planes that would be bought for the joint fleet.

The planes would be based at Eindhoven Air Base in the Netherlands and at a German military base at the Cologne-Bonn airport, the sources said.

http://www.reuters.com/article/us-nato-germany-idUSKBN15S2AA

Lynxian

Dat is te hopen! Als er geen ander land aansluit dan lijkt de tanker investering voor Nederland me namelijk een onevenredig grote hap uit ons karige investeringsbudget te nemen.

Micheltje

Citaat van: jurrien visser (JuVi op Twitter) op 23/11/2016 | 08:56 uur
Het lijkt weer een beetje drukker te worden op VLB Eindhoven.

Hun sluiten zich dus ook aan bij het gezamelijke investering

jurrien visser (JuVi op Twitter)

Citaat van: jurrien visser (JuVi op Twitter) op 23/11/2016 | 08:55 uur
Germany eyes future spending of one billion euros on new tanker fleet


Het lijkt weer een beetje drukker te worden op VLB Eindhoven.

jurrien visser (JuVi op Twitter)

Germany eyes future spending of one billion euros on new tanker fleet

http://reut.rs/2gyAYsB via @Reuters

Sparkplug

MMF Programme Division fully established

OCCAR - 08 November 2016

Since 1 November 2016, the new OCCAR MMF Programme Division is fully operational with all posts filled. The Programme Division is located at the OCCAR offices in Bonn/Germany, together with the OCCAR Central Office and some other Programme Divisions.

After the contract signature between OCCAR and Airbus Defence & Space for the acquisition of two aircraft plus 2 years initial In-Service Support, the OCCAR MMF Programme Division was established in September 2016. The Programme Division manages all MMF activities assigned to OCCAR.


The MMF Programme Division at the Airbus factory at Getafe, Spain.

Within the Air-to-Air Refuelling Initiative of the European Defence Agency (EDA) several Nations agreed to co-operate in a multinational Programme. The Multinational Multirole Tanker Transport Aircraft Fleet (MMF) will provide additional tanker and transport aircraft capability in Europe. It will operate the Airbus A330 MRTT, designed for refuelling other aircraft in flight and for transport of passengers and cargo, including medical evacuations. The MMF aircraft will be owned by NATO and operated in a pooling arrangement; an effort initially funded by Netherlands and Luxembourg. But MMF is open to other European nations and the MMF Acquisition Contract offers to join the MMF with options for additional aircraft.

OCCAR is managing the MMF acquisition phase on behalf of the NATO Support & Procurement Agency (NSPA), including the first two years of support, and NSPA will be responsible for life-cycle management of the fleet from then on. First aircraft delivery is planned for the beginning of 2020.

The Airbus Defence and Space A330 MRTT is the only new generation strategic tanker/transport aircraft flying and available today. The large 111 tonnes/ 245,000 lb basic fuel capacity of the successful A330-200 airliner, from which it is derived, enables the A330 MRTT to excel in air-to-air refuelling missions without the need for any additional fuel tank. The A330 MRTT for MMF will be equipped with proven air-to-air refuelling systems including an advanced Aerial Refuelling Boom System and a pair of under-wing hose and drogue pods. The A330 MRTT for MMF can also be used as a pure transport aircraft able to carry up to 267 troops, or a payload of up to 45 tonnes/99,000 lb. It can also easily be converted to accommodate up to 130 stretchers for Medical Evacuation (MEDEVAC).

http://www.occar.int/408
A fighter without a gun . . . is like an airplane without a wing.

-- Brigadier General Robin Olds, USAF.

Ace1

​RAAF to equip one A330 MRTT as VIP transport

Australia has decided that one of its two incoming Airbus Defence and Space A330 multi-role tanker transport (MRTT) aircraft will have an interior customised for transporting government officials.

The primary role of the aircraft will be as an air-to-air refuelling platform, but it will have features consistent with transporting high-level personnel on international flights, says Australia's Department of Defence.

"The aircraft will provide the secure communications capability, range, passenger capacity to support long range travel required to enable international engagement with our partners in, for example, North America, Europe and north Asia," says the Department.

"The modified aircraft will support long range government transport with accommodation, meeting facilities and communications to allow conduct of normal business in transit. The capability is scheduled to be delivered in 2019."

An August 2016 contract with Airbus Defence and Space covers the necessary modifications.

The A330 MRTT is designated the KC-30A in Australian service, and the RAAF has five in-service examples powered by General Electric CF6 engines.

The aircraft's passenger cabins are similar to those found in Qantas's commercial A330s, with both business and economy classes, but excluding inflight entertainment equipment.

Its two incoming tankers, which are being converted in Getafe, Spain, were formerly operated by the Oneworld carrier. Flight Fleets Analyzer shows that they are of 2007 and 2008 vintage, and were previously owned by CIT Aerospace.

As airliners, the two jets bore the registrations VH-EBH (MSN 892) and VH-EBI (898).

https://www.flightglobal.com/news/articles/raaf-to-equip-one-a330-mrtt-as-vip-transport-430508/

Ace1

#225
Citaat van: Lex op 24/10/2016 | 22:15 uur
Volgens mij staan die Kamerbrieven reeds opgenomen in dit topic.  ;)

Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de vaste commissie voor Defensie naar aanleiding van de brief van 28 juli jl. over de recente ontwikkelingen in het Multi Role Tanker Transport (MRTT) project. Deze vragen werden ingezonden op 22 september 2016 met kenmerk 27830-183/2016D35449.

Deze nog niet Lex

Lex

Volgens mij staan die Kamerbrieven reeds opgenomen in dit topic.  ;)

Ace1

Antwoorden van de minister van Defensie op vragen van de vaste commissie voor Defensie (VCD) aan de minister van Defensie over de brief van 28 juli 2016 houdende informatie over de recente ontwikkelingen in het Multi Role Tanker Transport (MRTT) project.

Deel 2.

17.
Wat zou er gebeurd zijn als u de offerte had laten verstrijken op 31 juli 2016? Zouden er dan geen A330 MRTT-vliegtuigen meer gebouwd kunnen worden, of zou er hooguit enige vertraging zijn opgetreden?

Het laten verstrijken van de offerte zou betekenen dat het verwervingstraject opnieuw zou moeten worden doorlopen, met forse vertraging en een prijsverhoging tot gevolg.



18.
Waarom neemt Nederland de verrekening van het oorspronkelijke Poolse deel van de non-recurring costs op zich als Polen afziet van toetreding tot het MRTT-project? Waarom draait Polen hier niet zelf voor op, maar zal de investering voor Nederland drie procent duurder uitvallen? Waarom heeft u zo slecht onderhandeld?

NSPA heeft het contract namens Nederland en Luxemburg gesloten, die daardoor de non-recurring costs voor hun rekening nemen. Bij de toetreding van andere partnerlanden (waaronder Polen) zullen de non-recurring costs worden herverdeeld onder alle deelnemende landen en de kosten nemen dan af voor Nederland en Luxemburg. Dit geldt voor alle contractuele voorwaarden en prijsstellingen. Een internationale werkgroep van price auditors heeft de uitkomsten van de onderhandelingen getoetst.

19.
Wat wordt verstaan onder "non-recurring costs"?
36.
Wat is het bedrag aan non-recurring kosten in het MRTT budget en waarvoor is dit bedoeld?

Onder non-recurring costs worden eenmalige kosten, zoals ontwikkelingskosten verstaan, die zijn gekoppeld aan het type toestel of vliegtuig en niet aan de aantallen. De omvang van de non-recurring costs is commercieel-vertrouwelijke informatie.

20.
Waarom kon de eerder door Airbus uitgebrachte offerte voor de aanschaf van drie MRTT-vliegtuigen voor Nederland, Polen en Luxemburg en vijf vliegtuigen als optie voor de overige geïnteresseerde landen wel gewijzigd worden naar twee vliegtuigen voor Nederland en Luxemburg en een optie voor zes toestellen, maar kon de offerte niet verlengd worden tot na 31 juli 2016?

Zie het antwoord op vraag 15.

21.
Kunnen de twee Airbus A330 MRTT-vliegtuigen, in eigendom van de NAVO, in de toekomst ingezet worden voor EU-missies, in het licht van de ruzie tussen Turkije en Cyprus, als gevolg waarvan de Berlijn Plus-regeling tussen de NAVO en EU niet goed werkt?
23.
In hoeverre besluit de NAVO tot de allocatie van de MRTT toestellen? Hoe werkt het om de toestellen te delen? Als bijvoorbeeld verschillende landen de toestellen op dezelfde tijd nodig hebben, wie krijgt er dan voorrang?

De Navo wordt eigenaar van de aangeschafte MRTT-vliegtuigen. De deelnemende hebben trekkingsrechten op deze vliegtuigen en behouden volledige zeggenschap over de inzet. Het kan gaan om nationale inzet of inzet voor de Navo en de EU of een ad hoc coalitie). De inzet van de vliegtuigen geschiedt op grond van de nationale prioriteiten van de deelnemende landen. In het MRTT MoU zijn afspraken vastgelegd over de toedeling van missies.

22.
Op welke termijn verwacht u een definitief besluit van België, Duitsland, Noorwegen en Polen over al dan niet aanschaffen van MRTT-toestellen door die landen?

Zie het antwoord op vraag 11.

23.
In hoeverre besluit de NAVO tot de allocatie van de MRTT toestellen? Hoe werkt het om de toestellen te delen? Als bijvoorbeeld verschillende landen de toestellen op dezelfde tijd nodig hebben, wie krijgt er dan voorrang?

Zie het antwoord op vraag 21.

24.
In hoeverre besluit Nederland tot de allocatie van de MRTT toestellen?

De toewijzing van de vliegtuigen aan taken geschiedt op basis van nationale prioriteiten en wordt uitgevoerd door het European Air Transport Command (EATC).

25.
Mochten de andere landen toch niet deelnemen aan het samenwerkingsproject, zijn de exploitatiekosten op de lange termijn dan hoger dan gepland?

Nee. De geraamde aanschaf- en exploitatiekosten passen binnen het beschikbare budget. Bij toetreding van andere landen wordt het voor Nederland voordeliger.

26.
U stelt dat er met het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk samenwerking gezocht wordt op het gebied van onder andere onderhoud. Tevens stelt u dat met Airbus een Industrial Cooperation Agreement is afgesloten. In hoeverre worden de toestellen in Nederland onderhouden? Zijn er concrete afspraken over het onderhoud van de toestellen met het Nederlandse bedrijfsleven?
35.
Hoe ziet de verdeling van de onderhoudstaken eruit? Waar zal het onderhoud plaatsvinden en wie/welke landen zijn hier bij betrokken?

Inderdaad zijn er gesprekken gaande met Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk over samenwerking in de instandhoudingsfase. Voor de eerste twee jaar is al het onderhoud inbegrepen in het verwervingscontract. Daarna zal een deel van het organieke onderhoud op vliegbasis Eindhoven worden uitgevoerd en wordt het hoger onderhoud door NSPA via de gangbare verwervingsprocedures uitbesteed. Er zijn geen specifieke afspraken met Nederlandse bedrijven gemaakt over het onderhoud. Het ministerie van Economische Zaken heeft met Airbus wel afspraken gemaakt over industriële participatie. Die zijn vastgelegd in een Industrial Cooperation Agreement. Dit geldt ook voor Polen.

27.
Worden de door Nederland aan te schaffen tanktoestellen van het type A330 MRTT voorzien van één of van meerdere bijtanksystemen?

De A-330 MRTT beschikt over één Boom systeem en over twee Hose and Drogue systemen.

28.
Welke type motoren komen er in de twee tank/transporttoestellen te zitten?

De MRTT-vliegtuigen zullen worden voorzien van Rolls-Royce motoren.

29.
Wanneer heeft u, nadat duidelijk werd dat Polen meer tijd nodig had voor de besluitvorming omtrent de aanschaf van toestellen, de gewijzigde offerte ontvangen van Airbus?
30.
Wanneer heeft Airbus precies de offerte naar de betrokken landen gestuurd?

De verwerving van de MRTT-vliegtuigen geschiedt onder verantwoordelijkheid van het NSPA. Nadat duidelijk werd dat Polen meer tijd nodig had voor besluitvorming, heeft NSPA contact gehad met de firma Airbus. Vervolgens heeft Airbus NSPA 14 juli jl. een brief gestuurd. Deze brief is op 19 en 20 juli met Nederland en Luxemburg besproken.

31.
Zijn andere opties, zoals het kopen en herinrichten van een ander vliegtuig of het inhuren van commerciële partijen zoals Omega Aerial Refueling Services, ooit bekeken of zijn enkel de Airbus 330 en de KC 46 met elkaar vergeleken?

Alle opties zijn in de aanloop van het project in ogenschouw genomen.

32.
Om welke politieke redenen vonden de Noren het te vroeg om zich te binden aan de aanschaf van de tanker/transportvliegtuigen?

Investeringsbesluiten en de onderliggende prioriteitsstelling zijn een nationale aangelegenheid. Dat geldt ook voor Noorwegen.

33.
Heeft deelname van Polen in een later stadium van het project gevolgen voor het aantal vlieguren van Nederland en Luxemburg? Zo ja, welke? Ontstaan er overige gevolgen wanneer Polen alsnog besluit aan het project deel te nemen?
34.
Indien Polen alsnog aan het project deelneemt, leidt dit tot de aanschaf van een derde toestel? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat zijn de mogelijke gevolgen voor Nederland bij een eventuele aanschaf van een derde toestel, met betrekking tot aantal vlieguren en onderhoud?

Als Polen aan het MRTT-project gaat meedoen, zal een derde toestel kunnen worden aangeschaft. Met de levering van dit derde vliegtuig blijven de vlieguren van alle deelnemende landen gegarandeerd.

35.
Hoe ziet de verdeling van de onderhoudstaken eruit? Waar zal het onderhoud plaatsvinden en wie/welke landen zijn hier bij betrokken?

Zie het antwoord op vraag 26.

36.
Wat is het bedrag aan non-recurring kosten in het MRTT budget en waarvoor is dit bedoeld?

Zie het antwoord op vraag 19.

37.
Is er hierbij nog sprake van Military Off The Shelf (MOTS) of is toch een zekere mate van technologieontwikkeling noodzakelijk gebleken?

Het betreft een MOTS-systeem waarbij nog in zeer beperkte mate ontwikkeling noodzakelijk bleek, namelijk om het toestel geschikt te maken voor gewondentransport.

38.
Op welke wijze zal de Nederlandse technologiesector conform het Industrial Cooperation Agreement betrokken dan wel ingeschakeld worden bij de non-recurring activiteiten of betreft dit uitsluitend productiewerkzaamheden?

De Nederlandse technologiesector is niet betrokken bij de beperkte non-recurring activiteiten. Het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) is wel betrokken bij de certificering van de vliegtuigen. De afspraken tussen het ministerie van Economische Zaken en Airbus in het kader van de Industrial Cooperation Agreement zijn niet beperkt tot de non-recurring activiteiten of productiewerkzaamheden, maar betreffen activiteiten van Airbus in Nederland die los staan van het MRTT-project.

39.
Draagt Zuid-Korea bij aan de non-recurring kosten (antwoorden op schriftelijke vragen van Kamerlid De Roon dd. 30 augustus j.l., Aanhangsel van de Handelingen 2015-2016, nr. 3377)?

Ja, landen die deze toestellen aanschaffen, betalen een deel aan non-recurring kosten.


40.
Kunt u aangeven wat de investeringen van dit project zijn voor de komende jaren tot 2020 ? Zo ja, kunt u deze investeringen per jaar aangeven? Zo nee, waarom niet? Verwacht u na 2020 nog investeringskosten? Zo ja, welke?

Het bedrag van de totale investeringskosten staat vermeld in de commercieel vertrouwelijke brief van 28 juli jl. (kenmerk BS2016008943).

41.
Kunt u aangeven wat de verwachte exploitatiekosten van dit project op de lange termijn zijn? Zo ja, kunt u deze kosten per jaar aangeven? Zo nee, waarom niet?

De exploitatiekosten zullen gemiddeld € 14,9 miljoen per jaar bedragen. Vergeleken met de exploitatiekosten van de KDC-10 levert dat een jaarlijkse besparing van ongeveer € 5 miljoen op.

42.
Is het mogelijk om nog andere opties dan de aanschaf van de Airbus 330 te onderzoeken?

Nee, gebleken is dat de aanschaf van de Airbus 330 de beste optie is. Inmiddels hebben Luxemburg en Nederland het MRTT MoU ondertekend en hebben NSPA en Airbus een contract gesloten.

43.
Klopt het dat Polen ook andere offertes, voor andere vliegtuigen, heeft opgevraagd?

Zie het antwoord op vraag 12.

44.
In hoeverre dringt de vervanging van twee Nederlandse KDC-10's door twee A330 MRTT-vliegtuigen, die samen met Luxemburg gebruikt worden, de tekorten in de NAVO en de EU op het gebied van tanker- en transportcapaciteit terug? Of baseert u uw stelling op de mogelijkheid dat in een later stadium meer landen aansluiten bij het MRTT-project?

De A330 MRTT-vliegtuigen hebben meer capaciteit en zijn flexibeler dan de KDC-10's, onder andere doordat zij drie tanksystemen hebben in plaats van één. Ook is het de verwachting dat meer landen aan het MRTT-project gaan deelnemen. De MRTT-vloot zal de tekorten op het gebied van tanker- en transportcapaciteit van de Navo en de EU verminderen.

45.
Welke financiële bijdrage levert de Navo aan de aanschaf, het onderhoud en de exploitatie van de tanker/transportvliegtuigen?

Geen. De deelnemende landen dragen de kosten.


46.
Welke rechten en plichten berusten er op de Navo vanwege het feit dat de Navo eigenaar wordt van de toestellen?

De Navo is eigenaar van de MRTT-vliegtuigen. Alle rechten en plichten berusten echter bij de deelnemende landen die zich in een Support Partnership hebben verenigd.

47.
Welke afspraken zijn er gemaakt over het aantal vlieguren in de MoU? Kunt u per land het aantal vlieguren aangeven dat is vastgelegd in de MoU?

Over het aantal vlieguren is de Kamer gelijktijdig met de brief van 28 juli jl. (Kamerstuk 27 830, nr. 183) commercieel-vertrouwelijk geïnformeerd.

48.
Met welke landen worden de kosten voor personeel en middelen voor het toezicht gezamenlijk gefinancierd?

Alle kosten, inclusief de onderhoudskosten, worden verdeeld op grond van het aantal vlieguren dat elk land afneemt. Zie voorts het antwoord op vraag 4.

49.
Wat betekent de optie voor aansturing via het European Air Transport Command (EATC) voor de soevereiniteit van handelen voor Nederland?

De rol van het EATC heeft geen gevolgen voor de Nederlandse soevereiniteit, want de delegatie van bevoegdheden aan het EATC kan op elk moment worden stopgezet. De rol van het EATC is in dit geval niet anders dan in de huidige situatie met de KDC-10.

50.
Aan welk (richt)bedrag denkt het kabinet als het gaat om compenserende orders voor het Nederlandse bedrijfsleven? Wanneer is hier duidelijkheid over?

De afspraken die het ministerie van Economische zaken heeft gemaakt met Airbus voorzien in een Nederlandse industriële participatie van minimaal 60 procent van de Nederlandse financiële bijdrage aan het programma. Het streven is 80 procent.

51.
Kunt u uitleggen waarom u dit project een goed voorbeeld vindt voor toekomstige samenwerking tussen Europese landen, terwijl we terug lezen dat negen van de elf landen die in 2012 de Letter of Intent tekenden niet meedoen en er binnen de EU en NAVO geconstateerd is dat dergelijke vliegtuigen nodig zijn?
52.
Hoe groot acht u de kans dat andere landen alsnog toe gaan treden tot dit project? Zijn voor deze landen het nut (kostenbesparing en efficiency) en noodzaak (capaciteitsprobleem binnen de NAVO) nu niet al duidelijk?

Dit project is een goed voorbeeld van internationale samenwerking omdat de landen gezamenlijk de behoefte aan tankervliegtuigen hebben onderkend en de operationele vereisten hebben vastgesteld. Ook de verwerving, het opereren en de instandhouding van de toestellen doen de landen gezamenlijk. Nederland spant zich in om ook andere landen te interesseren.

https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2016D39873&did=2016D39873