De Poolse chauffeurs zijn naar huis. Wie vult nu de Britse winkels aan? ‘Voor dat geld gaat niemand een week in een cabine zitten’
15.000 chauffeurs die in het Verenigd Koninkrijk woonden en werkten zijn vertrokken vanwege de brexit. Winkels en transportbedrijven waarschuwen voor een logistieke crisis.
Groot-Brittannië heeft een groot tekort aan vrachtwagenchauffeurs. Zo groot dat de winkelbevoorrading onder druk staat, waarschuwt de logistieke branche. De situatie is in snel tempo verslechterd. Momenteel zijn er 100.000 chauffeurs te weinig, zegt de Britse belangenorganisatie voor het wegtransport RHA.
Jarenlang reden vrachtwagenchauffeurs uit Oost- en Centraal-Europa in Groot-Brittannië rond om winkels te bevoorraden. “Nu zijn die chauffeurs naar huis als gevolg van de brexit”, zegt James Bower van de United Road Transport Union, een vakbond voor chauffeurs. “Poolse chauffeurs rijden nu in hun eigen land, in Duitsland en Nederland. Als ze hier werken, betalen ze extra belastingen. Waarom zouden ze terugkomen?”
Brexit dus. Sinds het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, begin dit jaar, zijn ongeveer 15.000 vrachtwagenchauffeurs die in het VK woonden en werkten, teruggegaan naar hun land van herkomst. Voor de pandemie was er al een tekort van 60.000 chauffeurs en ook door de coronacrisis is dat cijfer verder opgelopen.
De Britse vrachtwagenchauffeur is gemiddeld 55 jaar, en slechts 1 procent is jonger dan 25. Veel oudere chauffeurs hebben tijdens de crisis ander werk gezocht of zijn vervroegd gestopt, stelt RHA, de Road Haulage Association. Door de coronabeperkingen haalden vorig jaar veel minder nieuwe chauffeurs hun rijbewijs, geen 40.000 maar 15.000. Rijscholen spelen nu in op alle openstaande vacatures. “Je land heeft je nodig!”, schrijft een rijschool op zijn website.
De situatie is nijpend
Ingrijpen van de politiek is nodig “om te voorkomen dat kritieke transportketens op een onvoorstelbare manier falen”, stelt een bonte stoet organisaties uit de logistiek en de levensmiddelensector in een open brief aan premier Boris Johnson. Ze vragen om hulp en zeggen dat de situatie nijpend is.
Supermarkten laten al weten dat ze niet hun verwachte voorraden ontvangen en dat verse producten verloren gaan. Tesco zegt volgens tv-zender ITV dat het tekort aan chauffeurs tot een verspilling leidt van 48 ton voedsel per week. Sainsbury’s erkent dat er in de afgelopen weken problemen zijn geweest met de aanvoer van salades, fruit, yoghurt, groenten en flessen water.
“Wat de situatie nog erger maakt, is dat de zomervakantie voor de deur staat en chauffeurs vakantiedagen gaan opnemen”, schrijft RHA-directeur Richard Burnett aan de Britse premier Boris Johnson. Tegelijkertijd gaat de economie verder open en zal de vraag naar voedsel en drank toenemen door het warme weer en de grote sportevenementen, voorspelt hij. In de maanden augustus en september beginnen winkelketens hun voorraden voor de kerstperiode op te bouwen. “Onze industrie heeft nooit een uitdagender tijd gekend.”
Burnett ziet twee oplossingen. Er moet allereerst een speciale regeling komen waardoor vrachtwagenchauffeurs uit de EU gemakkelijk in het VK kunnen werken. En daarnaast moeten er snel Britse vrachtwagenchauffeurs worden opgeleid. Om de afhankelijkheid van buitenlandse arbeidskrachten te verminderen.
10 pond per uur
Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, zegt James Bower vanuit het vakbondskantoor op een bedrijventerrein ten zuiden van Manchester. “Britse jongeren stappen niet graag op maandagochtend in een vrachtwagen om pas vrijdagavond thuis te komen. En de beloning houdt ook niet over. In bepaalde regio’s krijgt een chauffeur 14 pond per uur. De gouden driehoek, noemen we dat gebied ten zuid-oosten van Birmingham, dat veel distributiecentra telt en noord en zuid met elkaar verbindt. Elders is 10 pond (11,60 euro) per uur niet ongebruikelijk.”
Voor jongeren is de keuze snel gemaakt. “Wie wil in vredesnaam een week doorbrengen in een cabine, als je voor hetzelfde geld in een distributiecentrum kunt werken en ‘s avonds op tijd bent voor het eten”, zegt Bower.
Door de schaarste stijgen de lonen, zeggen logistieke bedrijven, momenteel zelfs met 20 procent. “Maar die lonen zijn zo laag, dat het wel even duurt voordat ze een redelijk niveau bereiken. We komen van ver”, zegt Bower.
Het ministerie voor milieu, voedsel en platteland overweegt volgens The Guardian om het wegtransport op een lijst te zetten van beroepen waarvoor te weinig arbeidskrachten zijn. Daardoor zou het makkelijker worden om buitenlandse werkers binnen te halen. Haast is geboden, zegt Bower. “Binnen enkele weken kunnen we lege winkelschappen gaan zien.”
https://www.trouw.nl/economie/de-poolse-chauffeurs-zijn-naar-huis-wie-vult-nu-de-britse-winkels-aan-voor-dat-geld-gaat-niemand-een-week-in-een-cabine-zitten~b48f6e8d/
