Executie zet voorgoed een punt achter tijdperk Saddam

[-Peter-]

Uitgegeven: 30 december 2006 12:49

RIJSWIJK - Met de executie van de voormalige Iraakse president is zaterdag definitief een einde gekomen aan "het tijdperk van de grote leider Saddam Hussein". De tiran uit Tikrit had deze tekst op monumenten en gebouwen laten aanbrengen om de geschiedenis in te gaan als de grote man van de Arabische wereld.

Maar hoogmoed bleek ook echt voor de val te komen. Waren alle beeltenissen en teksten die naar de 'grote leider' verwezen al enkele jaren weg, nu heeft hij ook persoonlijk het veld geruimd.


De Irakezen hebben laten zien dat ze de voormalige dictator geen warm hart toedragen. De afgelopen weken stonden ze letterlijk in de rij om hoogstpersoonlijk de ex-dictator op te knopen. Honderden mensen solliciteerden ongevraagd naar de baan van beul om zich te wreken op de bloedige despoot. Met zijn geheime politie voerde Saddam een waar schrikbewind en met zijn bloedige oorlogen en verkwistende levenswijze richtte hij het land economisch ten gronde.

Honderdduizenden mensen werden in opdracht van Saddam en zijn trawanten vermoord. De dood van de 148 sjiieten in het plaatsje Dujail waarvoor de gewezen boerenzoon de strop kreeg, vormt slechts een miniem topje van de gigantische ijsberg.

Genocide

Op het moment van zijn executie stond Saddam ook terecht op beschuldiging van volkerenmoord op Koerden. Tijdens operatie Anfal tegen de etnische minderheid in het noorden van Irak vermoordde het regime naar schatting 185.000 mannen, vrouwen en kinderen. Daarnaast ontketende hij zeker twee oorlogen en richtte een bloedbad aan onder sjiieten in het zuiden van zijn land.

Saddam Hussein werd op 28 april 1937 geboren als zoon van een landloze boer in een dorpje bij Tikrit aan de rivier de Eufraat. Het maatschappelijk leven werd er bepaald door stammenstrijd, familievetes en bloedige eerwraak. Zijn vader Hussein al-Majid verdween nog voordat de kleine Saddam ter wereld kwam van het toneel.

Uiteindelijk ontfermde zijn oom Khairallah Tulfah, die betrokken was bij een staatsgreep in 1941, zich over de jonge dorpeling. Saddam verhuisde in 1955 naar Bagdad met zijn oom. Hij raakte er geïnteresseerd in de Iraakse politiek die in die tijd een turbulente periode doormaakte.

Baath

Zijn Arabisch-nationalistische gevoelens dreven hem in de armen van de Baath (wedergeboorte)-partij. Niet lang daarna kwamen voor het eerst de meedogenloze trekjes van Saddam bovendrijven. In 1958 zat hij enkele maanden gevangen omdat hij betrokken zou zijn geweest bij een aanslag op een regeringsfunctionaris.

Een jaar later raakte Saddam betrokken bij een aanslag op generaal Qassem, die inmiddels het Hasjemitische koningshuis omver had geworpen. De couppoging mislukte en Saddam vluchtte voor enkele jaren naar het buitenland. In 1964 verdween Saddam opnieuw achter de tralies na een coup tegen Baath, die een jaar eerder via een staatsgreep aan de macht was gekomen.

Pas in 1968 lukte het de partij om definitief aan de macht te komen. Saddams neef Ahmad Hassan al-Bakr werd president. Achter de schermen had Saddam zich inmiddels opgewerkt tot de tweede man. In 1979 werd Saddams macht bezegeld met zijn benoeming tot president van Irak en opperbevelhebber van het leger. Uit angst zijn macht kwijt te raken, zuiverde hij de partijtop.

Honderden mensen werden geëxecuteerd. Hij stelde veiligheidsdiensten in die meedogenloos met zijn politieke tegenstanders afrekenden. Hij creëerde een 'republiek van angst'.

Iran

In 1980 dacht Saddam handig gebruik te maken van de onrust in buurland Iran, waar een jaar eerder de islamitische revolutie had plaatsgevonden. Hij viel het land binnen en ontketende een acht jaar durende, bloedige oorlog, waarbij vele tienduizenden werden gedood.

Bagdad zette op grote schaal chemische wapens in tegen het veel grotere Iraanse leger. De dictator kreeg volop steun van het Westen, dat hem zag als buffer tegen de fundamentalistische horden.

Om de oorlog te voeren leende Saddam Hussein miljarden van Saudi-Arabië en Koeweit. Hij wilde het geleende geld later niet aan Koeweit terugbetalen, maar het emiraat wenste de schuld niet kwijt te schelden.

Golfoorlog

Toen Koeweit bovendien meer olie ging produceren, waardoor de olieprijzen daalden (en Saddam minder inkomsten kreeg) besloot Bagdad in 1990 het oliestaatje binnen te vallen. De inval bleek het begin van het einde in te luiden voor Saddams regime.

De internationale gemeenschap accepteerde de annexatie van Koeweit niet. In 1991 verdreef een troepenmacht onder leiding van de Verenigde Staten het Iraakse leger uit Koeweit. Twaalf jaar later waren Irak en Saddam zelf aan de beurt. Het land zou volgens de VS op grote schaal massavernietigingswapens produceren en de terreurbeweging al-Qaeda steunen, beweringen waarvan achteraf niks bleek te kloppen.

In maart 2003 vielen Amerikaanse troepen het land binnen en veroverden binnen drie weken Bagdad. Na driekwart jaar zoeken, wisten zij Saddam Hussein te arresteren, waarna hij voor het gerecht werd gesleept. Vanaf het begin stond vast dat hij de doodstraf zou krijgen.

[bron: www.nu.nl]