Defensie gebruikt uitzendgebied als personeelsproeftuin...

[Mikemans]

bron: Acom.nl

Defensie gebruikt uitzendgebied als personeelsproeftuin...

30 juli 2007

Het is soms aangenaam om te beschikken over een geheugen dat hapert maar nog nèt intact is. Zo zien wij nog helder die tamelijk hoge functionaris van de Koninklijke Luchtmacht voor ons die rond 1994 vlak na de invoering van de nieuwe Algemene Wet Bestuursrecht (AWB) enthousiast zat te zwaaien met een op de burelen van de juridische afdeling van de KLu vervaardigde handleiding met betrekking tot die wet.

Daarin gaf de KLu een geheel eigen creatieve interpretatie van de nieuwe wet ten beste. Met inbegrip van richtlijnen hoe daar het meest effectief (lees: in het voordeel van de KLu) mee kon worden omgegaan. In het voorwoord van die handleiding werd de lezer - de KLu-functionaris die beroepshalve met de nieuwe wet moest werken, - voor de goede orde al duidelijk gemaakt, dat hij geacht werd de nieuwe wet terzijde te leggen, er nooit meer naar te kijken en zich voor de toekomst uitsluitend nog vast te klampen aan bedoelde handleiding. Het leven zit soms zo simpel en overzichtelijk in elkaar, niet waar.

Dat de betreffende handleiding zowel binnen de KLu als daarbuiten maar een kort leven beschoren was moge duidelijk zijn. Het voorval schoot ons echter weer te binnen toen we recentelijk geconfronteerd werden met een nieuwe praktijk van Defensie - de Koninklijke Landmacht in concreto - bij de afhandeling van bezwaarschriften. Wij komen daar zodadelijk uitgebreid op terug.

Uitzendgebied als testlocatie?

Daaraan voorafgaand willen wij stil staan bij de directe aanleiding voor onze observaties. Het geval van een jonge vrouwelijke eerste luitenant die objectief gezien naar behoren functioneerde. Kennelijk zou zij evenwel wat te kort schieten op het punt van leiderschap, gezagsuitoefening en besluitvaardigheid. Als zodanig was zij tegen een mindere beoordeling aangelopen. De betreffende zaak is overigens in het kader van een bezwarenprocedure nog onder behandeling bij onze afdeling juridische ondersteuning en zal hier verder niet door ons worden besproken. Op één aspect na wel te verstaan...

Dat aspect is gelegen in onze constatering dat de organisatie de betreffende militair kennelijk eerst naar Afghanistan moest sturen teneinde te kunnen beoordelen of zij al dan niet over voldoende leidinggevende kwaliteiten beschikte. Iets waar voorafgaand aan de uitzending kennelijk twijfels over zouden bestaan. Waarom dan toch dat risico nemen? Dit klemt te meer nu daar van de zijde van de beoordelaars nog aan toegevoegd werd, dat deze situatie in het uitzendgebied ernstige operationele gevolgen had kunnen hebben, nog vóór dat er sprake was van enige inzet van het peloton.

Voor de goede orde: het gaat hier om vaststellingen van Defensie die wat ons betreft eerst nog maar eens juridisch moeten worden hard gemaakt. Het laatste woord is hier nog lang niet over gezegd. Hier doemt echter wel het beeld op van een organisatie die kennelijk zo dun in haar leidinggevende kader zit, dat zij noodzakelijkerwijs moet experimenteren met militairen die dat niveau naar de eigen maatstaven van die organisatie nog niet (volledig) bezitten. Met alle (veiligheids)risico's van dien dus...

Paniekvoetbal

De personele nood is inmiddels kennelijk wel heel hoog gestegen. Dat wisten we natuurlijk al. Het beeld van samenraapsels die op uitzending worden gestuurd dringt zich andermaal nadrukkelijk op. Nederland betaalt inmiddels de tol voor een jarenlang bezuinigingsbeleid met betrekking tot zijn krijgsmacht. En die krijgsmacht geeft zichzelf op momenten als hiervoor beschreven nadrukkelijk een brevet van onvermogen.

Dat is heel kwalijk. Daarmee kan immers niet meer gesteld worden dat wellicht in de toekomst de wal het schip zal gaan keren: De wal hééft het schip al gekeerd!
Dit blijkt ook wel uit de noodsignalen met betrekking tot de stagnerende personeelsvoorziening die recentelijk hebben geklonken. De nood is hoog en het sein voor paniekvoetbal is kennelijk al gegeven. 'Alle ballen hoog voor de pot' derhalve, maar de ervaring leert dat dat maar zelden een doelpunt oplevert...

Juridische hoogstandjes

Op het vorenstaande komen we ongetwijfeld nog uitgebreid terug. Onder verwijzing naar het in de aanhef omschreven 'AWB-handleiding-incident' willen wij zoals aangekondigd nog stil staan bij een ander aspect waar we in bovengenoemde bezwarenprocedure tegenaan zijn gelopen.
Dat betreft de kennelijke nieuwe aanpak van Defensie om de functionaris die verantwoordelijk is voor een besluit waar bezwaar tegen is aangetekend, eveneens te belasten met het tot stand brengen van de daaropvolgende beschikking op bezwaar. Anders gezegd: de tweede beoordelaar in bovenomschreven beoordelingszaak prijkt ook met zijn handtekening onder de beschikking op bezwaar!

Onpartijdig?

Dat is nog nooit vertoond in het bestuursrecht! Natuurlijk heeft Defensie weer de primeur. En dat terwijl de juridische commentatoren van het bestuursprocesrecht als sinds jaar en dag hameren op onpartijdigheid. Dat brengt met zich mee dat in de bezwaarschriftenprocedure binnen de organisatie iemand over de zaak een oordeel uitspreekt die er géén eigen belang bij heeft. Als zodanig is die persoon (meer) onbevangen en niet vooringenomen.
Anders gezegd: als Piet verantwoordelijk was voor het besluit waar bezwaar tegen is aangetekend dan dient Piet zich verre te houden van het besluit op bezwaar en dat over te laten aan Jan, die eerder nog niet bij de zaak betrokken is geweest! Dat geldt overal maar kennelijk niet (meer) bij Defensie...

Een voor iedereen begrijpelijk kernbeginsel van bestuursprocesrecht met het oog op het waarborgen van een zo zorgvuldig mogelijke afdoening van het bezwaar. Maar kennelijk wel een beginsel dat inmiddels binnen Defensie bij het grof vuil is gezet. Het paniekvoetbal is dus klaarblijkelijk ook in dit opzicht doorgebroken en dit heeft er toe geleid dat er binnen Defensie weer eens een eigen interpretatie aan rechtsbeginselen wordt gegeven.

Werk aan de winkel dus weer voor de juristen van de ACOM teneinde deze misstand zo spoedig mogelijk weg te poetsen. Wij komen hier dus ongetwijfeld nog op terug.