JPOW prima proeftuin voor experimenten op grote hoogte

[Ace1]

Integreren met hoofdletters

VREDEPEEL - De laatste editie van Joint Project Optic Windmill (JPOW) is voor het USA
Ballistic Missile Defence System en het NATO Active Layered Ballistic Missile Defence
programma een mooie proeftuin. Onder meer bekijken experts van beide organisaties
op luchtmachtbasis De Peel welke koppelingen tussen de verschillende sensoren
en wapensystemen nodig zijn.

TEKST: ANDRÉ TWIGT
FOTO: Liepke Plancke-AVDD
De animo voor JPOW breidde
de afgelopen jaren flink uit.
Maar de doelstelling van de
training bleef onveranderd:
integratie. Door luchtverdigingseenheden
aan elkaar te
koppelen, neemt de reactietijd
een doel uit te schakelen toe.
Ook ontstaan meer mogelijkheden
een object- of gebiedsverdediging
uit te breiden en
wapensystemen beter af te stemmen
op het doelwit. "Luchtdoelraketten
zijn vaak specifiek
voor ballistische raketten,
gevechtsvliegtuigen of andere
air breathing threats ontworpen",
vertelt majoor Jeroen Bosch.
Ook tijdens JPOW 2010 voert
de fusie van Patriotsystemen
volgens de programmaleider de
boventoon. Voor nieuwe gebruikers
als Spanje, Griekenland en
Polen is het jaarlijks opgetuigde
testbed een goede gelegenheid
over de schutting bij de buren
te kijken, terwijl oudgedienden
Nederland, Duitsland en de
Verenigde Staten meer de verfijning
zoeken. Blij is Bosch met de
komst van de Noren, die onder
meer experimentele software
van hun geavanceerde NASAMS
(Norwegian Adapted Surface-to-Air
Missile System) meebrengen. Dit
systeem wordt overigens ook
door het Commando Luchtdoelartillerie
gebruikt.

Dampkring
Voor vernieuwing zorgen het
USA Ballistic Missile Defence System
en het NATO Active Layered Ballistic
Missile Defence programma als
geen ander. Onder hun leiding
nemen Aegis geleide wapenkruisers
en allerlei ballistische systemen
van onder meer het Theatre
High Altitude Area Defence (THAAD)
én de nodige waarschuwingsradars
deel aan JPOW. Nadruk
ligt op de commandovoering.
Bosch: "De VS heeft verregaande
ervaring met de integratie van
strategische land-, lucht- en
marine-eenheden. Aan zo'n opzet
wordt binnen JPOW al enige
tijd gewerkt." Waardevol in dit
verband is de deelname van de
Koninklijke Marine, die 'digitaal'
de inmiddels befaamde SMART-L
radar (van de luchtverdedigingsen
commandofregatten) naar De
Peel meeneemt. De sensor is in
staat van ballistische raketten de
baan te berekenen om ze door
luchtafweersystemen, eventueel
buiten de dampkring, onschadelijk
te maken. Dat komt van pas
bij raketten met een biologische
of chemische lading.
De fusie tussen de GBADS
(Ground Based Air Defence) en het
Patriot luchtverdedigingssysteem
van resp. het Commando
Luchtdoelartillerie (KL) en de
Groep Geleide Wapens (KLu)
verloopt steeds beter. Bosch:
"We zitten al in één container en
treden geïntegreerd op."

Dreigingsbeeld
Veel participanten nemen niet
de moeite naar Noord-Limburg
af te reizen en werken met
behulp van een datalink vanuit
Den Haag, Colorado Springs
en El Paso. Geen probleem,
want net als altijd blijven alle
manoeuvres en onderscheppingen
tijdens JPOW beperkt tot
het virtuele speelveld. Computers
simuleren aan de hand
van een uitgebreid scenario de
bliepjes van ballistische raketten
en gevechtsvliegtuigen op de
beeldschermen. Aan realisme
doet die situatie niets af. Zo
krijgt majoor Jan ter Braak van
het AOCS in Nieuw Milligen te
maken met massale aanvallen.
"Echt maximale 'aantallen, soms
vijftig toestellen afgewisseld met
ballistische raketten. Telkens
zitten we met rode oren achter
de scope, want je wil tegen elke
prijs voorkomen dat de vijand
door je verdediging breekt."
Samen met een kleine internationale
delegatie gevechtsleiders
verzorgt de air battle manager de
beeldopbouw en de aansturing
van alle bevriende fighters en
luchtverdedigingsbatterijen.
Op de schermen ziet het er
overtuigend uit. Met dank aan
de Amerikanen. Om veel vijand
te creëren, krikten zij het aantal
softwarepakketten op van vijf
naar twintig. Daardoor beschikken
alle deelnemers over het
gewenste dreigingsbeeld.

Koppeling
Een nieuwe speler tijdens
JPOW is het DARS, de eerste van
twee mobiele commandovoeringsystemen
van de NAVO voor
wereldwijd militair gebruik. Het
systeem is volgens commandant
kolonel Jos van Dam nog niet
operationeel, maar daarin komt
snel verandering. Het DARS
vormt tevens het eerste deel van
een nog te bouwen operationeel
commandovoeringsysteem voor
het gehele Europese NAVOgebied.
Dat moet de huidige
'lappendeken' van systemen
gaan vervangen. "In de huidige
opzet zijn in de loop der tijd qua
ontwikkeling en capaciteiten
grote verschillen ontstaan en
aangezien een keten zo sterk is
als zijn zwakste schakel werd
besloten een nieuwe opzet te
maken". Het DARS is volgens
Van Dam geheel portable, zit in
twaalf 20 ft containers en telt
maximaal 56 werkposities, een
radar, passieve sensors, satellietcommunicatie
en diverse
andere communicatiemiddelen
voor de korte en lange afstand.
De 155 man NAVO-personeel
heeft als thuisbasis het AOCS
te Nieuw Milligen, waarmee zij
vanwege de goede trainingsmogelijkheden
samenwerken. "Met
dien verstande dat het AOCS
verantwoordelijk blijft voor de
bewaking van het Nederlandse
luchtruim. Daarover kun je maar
beter duidelijk zijn."

http://www.defensie.nl/actueel/defensiebladen/defensiekrant/2010/46170409/Defensiekrant_28_2010