Geluidsproblematiek rondom NL-vliegbases

[Sparkplug]

Er wordt van alles gezocht om de F-35 neer te sabelen. Wat als de KLu de F-4 of de F-15 had gehad 

[A.J.]

Het is sowieso een heel erg selectief stuk, als je dat gesproken interview hoort dan komt er op 1:45 een F16 voorbij en meten ze 106 dB en de F35 is daar een stuk stiller (daar geven ze dan wijselijk weer geen gegevens van). Ze hebben echt de grootste plus (F35) en kleinste min (F16) bijelkaar lopen zoeken.

[Huzaar1]

Tja, ze zullen ermee moeten leren leven. Naast voordelen heeft een vliegbasis nadelen. Geven en nemen. Verder is het wel klaar. De F35 komt, de vliegbasis gaan niet weg en er gaat mee geoefend worden.

[Sparkplug]

Straaljager F-35 vliegt nu 4 keer per week: 'Ik had gehoopt dat het mee zou vallen, maar dat is dus niet zo' (audio en video via de weblink)

30-12-2019 16:55    Binnenland    Auteur: Laura Kors

De eerste F-35 straaljager, voorheen JSF, vliegt sinds een maand gemiddeld 4 keer per week boven de vliegbasis Leeuwarden. Dat die F-35 meer geluid maakt dan de oude vertrouwde F-16's dat wisten omwonenden al, maar de praktijk valt éxtra tegen.

"Vooral het landen valt me tegen. Ik had gehoopt dat het mee zou vallen, doordat ze inmiddels meer ervaring hebben en met aangepast vliegen minder overlast zouden veroorzaken, maar dat is dus niet zo", zegt Geert Verf, van dorpsbelang Marsum en nauwkeurig meter van de decibellen die de straaljagers maken.
Het huilen van een wolf

Sinds een maand komt de F-35, voorheen JSF, vier maal per week over de daken van Jelsum aangevlogen. Het dorp ligt op 200 meter van de landingsbaan van vliegbasis Leeuwarden.

Na een oefening boven de Noordzee komen vlak achter elkaar 6 F-16's en een F-35 binnen. Verf pakt zijn decibellenmeter. De eerste F-16 is 82dB. "Netjes", luidt het oordeel. Even later begint een geluid te loeien, het lijkt op het huilen van een wolf. "Daar komt de F-35", weet Verf en hij gaat snel klaarstaan.

Minder vluchten

Bij het overkomen is het kabaal immens. "Soms trillen de dakpannen zelfs", vertelt een bewoner. 108dB geeft de meter aan. 26 dB harder dan de zachtste F-16. "Dat gaat echt een probleem worden voor Defensie", stelt Verf.

Hij legt uit. De hoeveelheid geluid die gemaakt mag worden door de vliegbasis staat vast. Bij de berekenen van het aantal vluchten dat daarbinnen mogelijk is, gaat Defensie uit van een verschil van 'slechts' 3dB tussen de F-16 en F-35. "Dat verschil is veel groter en uiteindelijk kom je dan uit op minder vluchten", zegt Verf.
Alternatieven

Rondom de basis is een geluidsmeetnet aangelegd, waarmee de daadwerkelijke hoeveelheid geluid over langere termijn wordt gemeten. Een woordvoerder van de vliegbasis laat weten dat zij dit meetsysteem toejuichen. Goede banden met de omwonenden zijn belangrijk. "Als de F-35 harder is, dan exporteren we het geluid." Als voorbeeld noemt hij dat er dan meer oefeningen in het buitenland worden gedaan. Maar ook in Nederland worden alternatieven gezocht.

Naast vliegbasis Leeuwarden en vliegbasis Volkel wordt vliegbasis de Peel geopend om ruimte te geven aan F-35 toestellen, tot groot verdriet van de omwonenden aldaar.

Eind volgend jaar 8 F-35's

Vlak nadat de toestellen in Jelsum zijn overgekomen, komt de bewoner van het huis uit het filmpje en de foto naar buiten. "Het valt wel een beetje tegen. Het is nu op regelmatige basis en dit is wat we kunnen verwachten en meer." Vanaf mei wordt er twee maal per dag met een of twee F-35's gevlogen.

Hij heeft er vertrouwen in dat Defensie zich aan de geluidsafspraken houdt, maar voegt eraan toe dat hij zich zorgen maakt over het ministerie van Volksgezondheid. "Wat gebeurt er als er wordt gezegd dat er binnen straal van een aantal honderd meter, waar ik binnen zit, niet meer gewoond mag worden? Wat dan?" Zich laten uitkopen voor veel geld is gene optie. "Daarom woon ik hier niet." Vanaf maart 2020 komt er elke 6 weken een toestel bij. Eind volgend jaar zullen er 8 F-35's op vliegbasis Leeuwarden staan.


Geert Verf meet geluid van F35 bij huizen in Jelsum  Bron: laura kors

https://eenvandaag.avrotros.nl/item/straaljager-f35-vliegt-nu-4-keer-per-week-ik-had-gehoopt-dat-het-mee-zou-vallen-maar-dat-is-dus-n/

[Umbert]

Vliegen straaljagers straks ook over jouw huis? Een groter deel van Friesland wordt oefenzone

4 uur geleden  Saskia van Westhreenen  Friesland

Straaljagers van Defensie gaan vanaf 2023 boven een groter deel van Friesland en andere noordelijke provincies vliegen.

Uitbreiding van het militaire luchtruim is nodig omdat Defensie in Zuid-Nederland aan haar grenzen zit. Bovendien moet er met de komst van alle F-35's meer worden geoefend.

De zuidoostelijke grens van het militaire vlieggebied loopt nu in Friesland globaal van Warns tot Drogeham. Die zal verder opschuiven richting Heerenveen en Drachten. Hoe ver is nog onderwerp van overleg.

Tweede sessie

Betrokkenen zijn in november bijgepraat tijdens een zogenoemde Ontwerpdag. In het voorjaar komt er nog zo'n sessie. De ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Defensie willen medio 2020 een concept-voorkeursbeslissing presenteren. Na de zomer kunnen er zienswijzen worden ingediend, eind 2020 volgt een definitief besluit.

Voor de ontsluiting van Schiphol en het nieuwe Lelystad is in Oost- en Zuidoost-Nederland meer ruimte nodig. De ruimte voor militaire vluchten wordt hier kleiner, terwijl er juist meer nodig is. ,,Uitbreiding van de bestaande militaire vlieggebieden in het Noorden is de meest kansrijke optie'', schrijven de ministeries.

Verzet vanaf Ameland

Luchthaven Airport Eelde, de traumahelikopters, Waddenorganisaties en het paracentrum op Ameland hebben al bedenkingen laten horen. De ministeries proberen hun zorgen weg te nemen.


Het bestaande oefengebied voor straaljagers, dat in zuidoostelijke richting wordt uitgebreid.

Het civiele vlieggebied boven Eelde blijft intact. De militaire oefenruimte wordt pas gebruikt boven 2 kilometer hoogte. Dat zit bestaande activiteiten niet in de weg.

Zorgen zijn er over toenemend lawaai. De Waddenvereniging en Natuurmonumenten trokken hierover dit jaar al meermaals aan de bel. Defensie vliegt zonder een vereiste Natuurvergunning boven het beschermde waddengebied. Dieren schrikken op van het lawaai. De natuurorganisaties willen inspraak over vliegroutes en oefentijden, zodat het waddengebied zo veel mogelijk wordt ontzien.

Vrees voor meer lawaai

In de toekomst zal het lawaai alleen maar erger worden. De F-35 maakt ,,substantieel'' meer geluid dan de oude F-16, erkennen ook beide ministeries in hun nota van antwoorden. Ze benadrukken dat het grootste deel van het oefengebied boven zee ligt. Nu en in de toekomst zal vooral daar worden geoefend. ,,De luchtruimherziening verandert daar niets aan.'' Alleen voor bepaalde oefeningen, bij voorbeeld samen met de Landmacht, moeten de jachtvliegtuigen boven land vliegen. Of als het weer boven zee te slecht is.

De precieze nieuwe grenzen van het militaire vlieggebied worden komende zomer vastgesteld. En alle inspraak ten spijt: ,,De uiteindelijke afweging is een keuze van de bewindslieden van I en W en Defensie''.

De procedure

Betrokkenen zijn in november bijgepraat tijdens een zogenoemde Ontwerpdag. In het voorjaar komt er nog zo'n sessie. De ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Defensie willen medio 2020 een concept-voorkeursbeslissing presenteren. Na de zomer kunnen er zienswijzen worden ingediend, eind 2020 volgt een definitief besluit.

https://www.lc.nl/friesland/Vliegen-straaljagers-straks-ook-over-jouw-huis-Een-groter-deel-van-Friesland-wordt-oefenzone-25178969.html

Wordt dus weer een strijd tussen creatief boekhouden en NIMBY gedrag, westen en midden van Nederland krijgen dus het civiele deel en de rest moet het doen met een deel civiel (incluis vliegroutes Schiphol en Lelystad) en de rest militair. geloof dat 30 jaar geleden het niet anders was en toen bleek ook dat militaire activiteit niet zo heel schadelijk was voor de natuur de dagjesmens is veel schadelijker.

[Sparkplug]

Vliegen straaljagers straks ook over jouw huis? Een groter deel van Friesland wordt oefenzone

4 uur geleden  Saskia van Westhreenen  Friesland

Straaljagers van Defensie gaan vanaf 2023 boven een groter deel van Friesland en andere noordelijke provincies vliegen.

Uitbreiding van het militaire luchtruim is nodig omdat Defensie in Zuid-Nederland aan haar grenzen zit. Bovendien moet er met de komst van alle F-35's meer worden geoefend.

De zuidoostelijke grens van het militaire vlieggebied loopt nu in Friesland globaal van Warns tot Drogeham. Die zal verder opschuiven richting Heerenveen en Drachten. Hoe ver is nog onderwerp van overleg.

Tweede sessie

Betrokkenen zijn in november bijgepraat tijdens een zogenoemde Ontwerpdag. In het voorjaar komt er nog zo'n sessie. De ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Defensie willen medio 2020 een concept-voorkeursbeslissing presenteren. Na de zomer kunnen er zienswijzen worden ingediend, eind 2020 volgt een definitief besluit.

Voor de ontsluiting van Schiphol en het nieuwe Lelystad is in Oost- en Zuidoost-Nederland meer ruimte nodig. De ruimte voor militaire vluchten wordt hier kleiner, terwijl er juist meer nodig is. ,,Uitbreiding van de bestaande militaire vlieggebieden in het Noorden is de meest kansrijke optie'', schrijven de ministeries.

Verzet vanaf Ameland

Luchthaven Airport Eelde, de traumahelikopters, Waddenorganisaties en het paracentrum op Ameland hebben al bedenkingen laten horen. De ministeries proberen hun zorgen weg te nemen.


Het bestaande oefengebied voor straaljagers, dat in zuidoostelijke richting wordt uitgebreid.

Het civiele vlieggebied boven Eelde blijft intact. De militaire oefenruimte wordt pas gebruikt boven 2 kilometer hoogte. Dat zit bestaande activiteiten niet in de weg.

Zorgen zijn er over toenemend lawaai. De Waddenvereniging en Natuurmonumenten trokken hierover dit jaar al meermaals aan de bel. Defensie vliegt zonder een vereiste Natuurvergunning boven het beschermde waddengebied. Dieren schrikken op van het lawaai. De natuurorganisaties willen inspraak over vliegroutes en oefentijden, zodat het waddengebied zo veel mogelijk wordt ontzien.

Vrees voor meer lawaai

In de toekomst zal het lawaai alleen maar erger worden. De F-35 maakt ,,substantieel'' meer geluid dan de oude F-16, erkennen ook beide ministeries in hun nota van antwoorden. Ze benadrukken dat het grootste deel van het oefengebied boven zee ligt. Nu en in de toekomst zal vooral daar worden geoefend. ,,De luchtruimherziening verandert daar niets aan.'' Alleen voor bepaalde oefeningen, bij voorbeeld samen met de Landmacht, moeten de jachtvliegtuigen boven land vliegen. Of als het weer boven zee te slecht is.

De precieze nieuwe grenzen van het militaire vlieggebied worden komende zomer vastgesteld. En alle inspraak ten spijt: ,,De uiteindelijke afweging is een keuze van de bewindslieden van I en W en Defensie''.

De procedure

Betrokkenen zijn in november bijgepraat tijdens een zogenoemde Ontwerpdag. In het voorjaar komt er nog zo'n sessie. De ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Defensie willen medio 2020 een concept-voorkeursbeslissing presenteren. Na de zomer kunnen er zienswijzen worden ingediend, eind 2020 volgt een definitief besluit.

https://www.lc.nl/friesland/Vliegen-straaljagers-straks-ook-over-jouw-huis-Een-groter-deel-van-Friesland-wordt-oefenzone-25178969.html

[Sparkplug]

@dhcluchtmacht

Het geluidmeetnet vliegbasis Gilze-Rijen is in gebruik. De website is inmiddels actief. Hiermee is er zicht op vliegbewegingen, de geluidsmeters met de gemeten waarden, inzicht in de gevlogen routes per dag en weersomstandigheden rondom de vliegbasis https://glz.flighttracking.casper.aero/

https://twitter.com/dhcluchtmacht/status/1207909868511911941

https://geluidsmeetnetvliegbases.noiselab.casper.aero/airport/EHGR

[Sparkplug]

Straaljagers die oefenen zorgen voor lawaai in en om Eindhoven: 'Het is gewoon beangstigend' (laat 316 Squadron maar terugkeren )

EINDHOVEN - Tien F-16's zorgen in en om Eindhoven deze dagen voor flink wat kabaal. De straaljagers van Vliegbasis Volkel zijn van 6 tot 16 december gestationeerd op Vliegbasis Eindhoven om te oefenen met landen en opstijgen.

Jelle Krekels 11-12-19, 17:19 Laatste update: 22:05 Bron: ED

Vraag iemand in de omgeving van Eindhoven naar de herrie van de afgelopen dagen en je hebt een grote kans dat diegene het zal herkennen. Het kabaal van oefenende straaljagerpiloten is deze dagen dan ook lastig te missen. Inwoners van Eindhoven tot Nuenen maken melding van ramen die in de sponningen van de kozijnen trillen of theekopjes die in de kast rinkelen. ,,Ik zat 's avonds rustig voor de televisie toen het ineens als een gek tekeer ging buiten", vertelt een inwoner van de Achtse Barrier. ,,We zijn hier natuurlijk gewend aan die vliegtuigen en dat vind ik ook helemaal niet erg, maar dit was echt niet normaal", zegt ze. ,,Ik ben geen zeikerd maar dit was gewoon heel erg beangstigend", aldus de inwoner die zegt verder dol te zijn op vliegtuigen. ,,Mijn huisdieren doken gewoon in elkaar."

Op sociale media regent het klachten over het lawaai dat door de F16's wordt veroorzaakt. Toch lijkt het aantal overlastmeldingen vooralsnog mee te vallen. In Best kwam tot nu toe slechts één telefoontje binnen. In Eindhoven waren dat er acht. Reden hiervoor zou kunnen zijn dat er veel verschillende plekken zijn waar overlast gemeld kan worden. Zo verwijst de gemeente Eindhoven klagers naar het klachtenformulier 'geluidsoverlast vliegtuig' op de website van Defensie. De gemeente Best stuurt ze door naar Samenopdehoogte.nl. Hoeveel klachten daar zijn binnengekomen is nog niet bekend. Vliegbasis Eindhoven was woensdag niet bereikbaar voor commentaar.

De tien F16's van Vliegbasis Volkel zijn sinds vrijdag gestationeerd in Eindhoven en blijven nog tot vrijdag 16 december. De toestellen oefenen veelal in de avonduren tot ongeveer 22.45 uur en blijven in het weekend aan de grond. Het gaat om een zogeheten out-of-area oefening, waarbij de gevechtsvliegtuigen een week vanaf een andere vliegbasis opereren. De reden dat de piloten 's avonds vliegen is omdat ze dan kunnen oefenen met het gebruik van nachtzichtapparatuur. De Nederlandse F-16's worden veelal ingezet in de avond of nacht.

https://www.ed.nl/eindhoven/straaljagers-die-oefenen-zorgen-voor-lawaai-in-en-om-eindhoven-het-is-gewoon-beangstigend~a86a12dc/?utm_source=twitter&utm_medium=social&utm_campaign=socialsharing_web&referrer=https://t.co/Pm2aGodWb5?amp=1&referrer=https://t.co/

[Ros]

Het was natuurlijk te voorspellen dat de uitbreiding niet door iedereen met open armen zou worden ontvangen. En de tegenstanders hebben het een en ander aan sterke punten die hen kan helpen de uitbreiding minimaal lang(er) te vertragen. Zoals het onderzoek door de WHO naar overlijden door geluidsoverlast en de Lden norm waar Nederland al ruim boven zit.

[Umbert]

Geluidsdeskundige over Vliegbasis De Peel: 'Lawaai F-35 slecht voor gezondheid'

MERSELO- Geluidsdeskundige Jeroen Knoet is er stellig in: 'De gezondheid van omwonenden van vliegbasis De Peel lijdt onder opstijgende of dalende straaljagers.'

Harry Weerts 05-12-19, 11:16 Bron: ED

Met de mogelijke hervatting van vluchten in het verschiet is dat een sombere boodschap. Een dikke honderd omwonenden van vliegbasis De Peel hebben zich dinsdag in Merselo verzameld tijdens een informatieavond van actiegroep Stop Vliegbasis De Peel. Daar is ook Jeroen Knoet, bestuurslid van de Nederlandse Stichting Geluidshinder, als expert te gast om de menigte te informeren over de gevolgen van lawaai voor de gezondheid. Knoet windt er geen doekjes om: ,,Jaarlijks overlijden mensen eerder door geluidshinder."

Geluidshinder schaadt immers de gezondheid. Zo ernstig dat het chronische hart- en vaatziekten veroorzaakt, blijkt uit onderzoek door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). In Nederland overlijden jaarlijks tientallen tot honderden mensen eerder door geluidshinder, stelt de Nederlandse Stichting Geluidshinder.

Fel tegen

Alarmerende gegevens waar Knoet de omwonenden die fel tegen de hervatting van vluchten op De Peel gekant zijn, mee confronteert. Knoet en medestanders staan niet alleen in hun strijd tegen geluidsoverlast: de WHO kwam vorig jaar met nieuwe, strengere richtlijnen om gezondheidsschade door omgevingslawaai in te dammen. In Nederland worden die normen al ruimschoots overschreden, toont Knoet aan de hand van een tabel. Belangrijkste ijkpunt in de discussie: een limiet van 45 Lden (een maat om omgevingslawaai vanwege luchtverkeer over een hele dag uit te drukken) noemt de WHO maximaal toelaatbaar. Nederland scoort boven de zestig.

Intussen maken tegenstanders van de vliegbasis zich grote zorgen. Het zingt tijdens de infoavond rond dat de F-35 nog veel lawaaieriger is dan de voorganger F-16. Toch houdt Knoet een slag om de arm. ,,We moeten even afwachten wat straks in de Milieueffectrapportage staat." Dat is een onderzoek naar gevolgen voor het milieu: een verplichte stap voor defensie om straks de vluchten te kunnen hervatten. Knoet: ,,Gezondheidsrisico's moeten hierin worden meegenomen."

Ook termen als geluidscontouren zullen nog vaak te horen zijn. Boudewijn Sterk van de actiegroep maakt daarbij een kritische kanttekening: die geluidscontouren worden berekend, niet gemeten. ,,Maar in Leeuwarden hebben boze burgers het voor elkaar gekregen dat bij de vliegbasis voor langere tijd met apparatuur de geluidsoverlast wordt gemeten. Zij weten nu waar ze over praten."

Statistieken vertellen volgens huisarts Rob van den Boom trouwens nog niet het hele verhaal. ,,Mijn oren hebben geen boodschap aan zo'n tabel met decibellen. Een straaljager heeft een enorme geluidspiek."

https://www.ed.nl/de-peel/geluidsdeskundige-over-vliegbasis-de-peel-lawaai-f-35-slecht-voor-gezondheid~a47bdd54/?referrer=https://t.co/oEyel7SiiZ

Beetje cherry picking titel zou dus moeten zijn alle alle lawaai is slecht voor de gezondheid. Doe daarbij nog een dosis NIMBY en we zijn weer voorzien van jaren geldverbranden agv inspraakprocedures etc.

[Sparkplug]

Geluidsdeskundige over Vliegbasis De Peel: 'Lawaai F-35 slecht voor gezondheid'

MERSELO- Geluidsdeskundige Jeroen Knoet is er stellig in: 'De gezondheid van omwonenden van vliegbasis De Peel lijdt onder opstijgende of dalende straaljagers.'

Harry Weerts 05-12-19, 11:16 Bron: ED

Met de mogelijke hervatting van vluchten in het verschiet is dat een sombere boodschap. Een dikke honderd omwonenden van vliegbasis De Peel hebben zich dinsdag in Merselo verzameld tijdens een informatieavond van actiegroep Stop Vliegbasis De Peel. Daar is ook Jeroen Knoet, bestuurslid van de Nederlandse Stichting Geluidshinder, als expert te gast om de menigte te informeren over de gevolgen van lawaai voor de gezondheid. Knoet windt er geen doekjes om: ,,Jaarlijks overlijden mensen eerder door geluidshinder."

Geluidshinder schaadt immers de gezondheid. Zo ernstig dat het chronische hart- en vaatziekten veroorzaakt, blijkt uit onderzoek door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). In Nederland overlijden jaarlijks tientallen tot honderden mensen eerder door geluidshinder, stelt de Nederlandse Stichting Geluidshinder.

Fel tegen

Alarmerende gegevens waar Knoet de omwonenden die fel tegen de hervatting van vluchten op De Peel gekant zijn, mee confronteert. Knoet en medestanders staan niet alleen in hun strijd tegen geluidsoverlast: de WHO kwam vorig jaar met nieuwe, strengere richtlijnen om gezondheidsschade door omgevingslawaai in te dammen. In Nederland worden die normen al ruimschoots overschreden, toont Knoet aan de hand van een tabel. Belangrijkste ijkpunt in de discussie: een limiet van 45 Lden (een maat om omgevingslawaai vanwege luchtverkeer over een hele dag uit te drukken) noemt de WHO maximaal toelaatbaar. Nederland scoort boven de zestig.

Intussen maken tegenstanders van de vliegbasis zich grote zorgen. Het zingt tijdens de infoavond rond dat de F-35 nog veel lawaaieriger is dan de voorganger F-16. Toch houdt Knoet een slag om de arm. ,,We moeten even afwachten wat straks in de Milieueffectrapportage staat." Dat is een onderzoek naar gevolgen voor het milieu: een verplichte stap voor defensie om straks de vluchten te kunnen hervatten. Knoet: ,,Gezondheidsrisico's moeten hierin worden meegenomen."

Ook termen als geluidscontouren zullen nog vaak te horen zijn. Boudewijn Sterk van de actiegroep maakt daarbij een kritische kanttekening: die geluidscontouren worden berekend, niet gemeten. ,,Maar in Leeuwarden hebben boze burgers het voor elkaar gekregen dat bij de vliegbasis voor langere tijd met apparatuur de geluidsoverlast wordt gemeten. Zij weten nu waar ze over praten."

Statistieken vertellen volgens huisarts Rob van den Boom trouwens nog niet het hele verhaal. ,,Mijn oren hebben geen boodschap aan zo'n tabel met decibellen. Een straaljager heeft een enorme geluidspiek."

https://www.ed.nl/de-peel/geluidsdeskundige-over-vliegbasis-de-peel-lawaai-f-35-slecht-voor-gezondheid~a47bdd54/?referrer=https://t.co/oEyel7SiiZ

[Poleme]

En wat wil je nu zeggen?
Daarbij is die optelsom helaas waardeloos. Iedereen interpreteerd die 2e en 3e rangs kosten anders.  Ook de us air force en de KLu. Of de Luftwaffe..etc. daarbij geldt dat voor iedereen en tjah, nogmaals. Die paar toestellen meer is niet zo'n probleem.

Wat ik wilde zeggen ?  Dat de aankoop van 57 in plaats van 52 F-35A's budgettair gezien nou bepaald geen klein geld is.
Jij typt net of je tegen bakker zegt: Zeg-uh Roy, ut maokt me nie uit of ge nou 5 of 6 worste-brooikes in het zakske doet.  Muntjes zat, jong-uh.  Maar ondertussen heb je bij wijze van spreken even veel te besteden als een bijstand-trekker. 

Ik besef donders goed dat een stuks-prijs zeer zeer moeilijk te bepalen is. Want elk in vliegtuig aanschaf contract  of kosten berekeningen kunnen verschillende dingen worden meegenomen.   Dus mijn berekeningen zijn dus indicatief.  Maar passen wel in de verklaringen van de Finse luchtmacht.
Noorwegen verzocht in April 2008 om een Request For Information.  Waarbij ook om een totale systeem-prijs per F-35A tussen 2016 en zeg 2020 werd gevraagd.
Het Pentagon gaf toen een prijs-band van USD 165 - 235 miljoen aan.
In 2012 verklaarde de Noorse regering dat een vloot van 52 F-35A's USD 10 miljard zou gaan kosten.  En in 2019 is deze 10 miljard US dollar nog steeds actueel.
Dus gedeeld door 52 kisten krijgen we een totale aanschafprijs van USD 192,31 miljoen.
In Januari 2018 gaf het Defense Security Cooperation Agency (DSCA) aan Belgie voor 35 F-35A's een geschatte aanschafprijs van in totaal USD 6,53 miljard = USD 192,06 miljoen per F-35A.   Dus het verschil tussen de Belgische en Noorse F-35A totale systeem-prijs bedraagt slechts iets minder dan 1 % (0,9987 %).
Vijf extra F-35A's:
In de Noorse casus:              USD 192,31 x 5 = USD 961,55 miljoen / 1,15 USD termijn dollars = EUR 836 miljoen.
Bij de Belgische prijsstelling: USD 192,06 x 5 USD = 960,30 miljoen / 1,15  ,,        ,,         ,,     = EUR 835 miljoen.

Tja, dat Nederland in de Jaarlijkse F-35 Voortgangsrapportages vast blijft houden aan bedragen rond de EUR 4.766,5 miljoen.
Zie 20ste Voortgangsrapportage F-35, d.d 10-10-19, blz. 18:
"In figuur 3 wordt het investeringsbudget (prijspeil 2019) afgezet tegen de raming (€ 4.651,5 miljoen, inclusief risicoreservering van € 77,0 miljoen), waarvan de cijfers grotendeels op informatie van het JPO (JSF Project Office) zijn gebaseerd."    Echter er is al jaren kritiek op het JPO, omdat zij hun cijfers niet laten controleren door een audit dienst.
Dan denk ik: It Doesn't Add Up (somewhere) = Hier klopt iets niet.

We moeten prio 1 investeren in slagkracht op zee; slagkracht op land; extra inlichtingen en Special Forces en ook nog eens voldoende jachtvliegtuigen aanschaffen.
En dan hebben we nog een hele lange lijst met andere achterstallige pijnpunten in het krijgsbedrijf die ook zeer nodig aangepakt moeten worden.

Dus in plaats van 57, dan maar 52 F-35A's.  En de focus liever eerst een op de landstrijdkrachten leggen.

[Kevon]

Vroeg het me ook af voor het geval Nederland weer zou besluiten MPA's zou aanschaffen. Valkenburg is immers geen optie meer.
Wanneer deze MPa's op Leeuwarden komen en we breiden het aantal MQ-9's uit gaat het aantal plekken voor F-35's daar natuurlijk hard naar beneden.

In het verleden is er op het forum ook gesproken over Woensdrecht als basis voor MPA's, vandaar mijn vraag of er daar plaats is om de benodigde infrastructuur neer te zetten.

Misschien een domme vraag maar kan Woensdrecht niet een aantal F35's stationeren? Dit met betrekking ook vanwege het onderhoud.

[Umbert]

Op Vlb. Leeuwarden en Volkel kunnen gemakkelijk 52, 57 ja zelfs 67 F-35A's worden geplaatst.  Is budgettair gezien een vloot van 52 kisten al zeer uitdagend, want dan spreken we over een F-16 vervanging budget van EUR 10 miljard.  Een vloot van 57 of 67 F-35A's is onrealistisch. 
Terug on-topic, de fysieke ruimte is niet het probleem.   Op De Peel is er ook nog voldoende ruimte.

De bottle-neck's zijn de geluidscontouren.

Op De Peel, is de geluids countour volgens mij ook niet het probleem, het feit is dat ze weer een nieuwe regel hebben bedacht om het zichzelf moeilijk te maken, en daar is de overheid gezien de milieu problemen mbt stikstof en CO2 erg goed in. 

[Huzaar1]

Huh ?  De Belgen betalen voor hun 34 F-35A's gemiddeld omgerekend EUR 192 miljoen per kist.
Onze F-35A's hebben een fly-away prijs van rond de EUR 80 - 85 miljoen.  Maar daar zitten geen ontwikkelingskosten bij per kist van ruwweg EUR 20 - 25 miljoen.
Telle we dit op, komen we uit op EUR 100 - 105 miljoen.
Reken we alle, reserve-onderdelen, testbanken, specifieke gereedschappen, infrastructuur, opleidingen etcetera erbij.  Dan komen we op uit op EUR 182 - 191 miljoen gemiddeld per F-35A.  Bron: US Air Force.

Een ander voorbeeld:  Finland is op zoek naar vervanging van haar 62 een-, en 2-zitter F-18 Hornet vloot.  Ze hebben een begroting van EUR 10 miljard tot hun beschikking.
De Finse luchtmacht stond er oorspronkelijk op dat er ook 62 vervangers moesten komen.  De kandidaten zijn: Gripen E/F;  F-18E/F in combi met een aantal F-18G Growlers; de Rafale; Typhoon  en de F-35A.
Maar ... de meeste aanbieders kunnen onmogelijk 62 vervangers leveren voor die EUR 10 miljard.  Dus heeft het Finse MinDef die gewenste vloot van 62 kisten los gelaten.

Dassault bood in 2012 22 Rafale's aan aan Zwitserland voor SFR 4 miljard / toen EUR 3,32 miljard = EUR 151 miljoen per Rafale, incluis inflatie in '19: EUR 173 miljoen.
In 10 miljard , passen dus 58 Rafale's
Saab bood in hetzelfde jaar 22 Gripen E's aan voor SFR 3,1 miljard / toen EUR 2,57 miljard = EUR 117 miljoen per Gripen E,  In 2019 is dat 134 miljoen, dus kunnen er 74 Gripen E's aangekocht worden. zie: https://www.defenseindustrydaily.com/switzerland-replacing-its-f-5s-04624/
Het Eurofighter Typhoon project stond in 2011 in de boeken van het Spaanse MinDef voor EUR 11,718 miljard voor 73 Typhoons = EUR 160,5 miljoen per Typhoon.
Na inflatie in '19, is dat EUR 188 miljoen, geeft 53 Typhoon's.   
Zie: https://web.archive.org/web/20131024113307/http://www.revistatenea.es/revistaatenea/revista/PDF/documentos/Documento_1026.pdf
De combi van F-18E/F's en F-18G Growlers laat ik buiten beschouwing, want de precieze mix van E/F's en G's staat nog niet vast.  En de F-18G kost veel duurder dan de F-18E/F.
Dan de F-35A: EUR 10 miljard / 192 miljoen = 52 F-35A's.

En wat wil je nu zeggen?
Daarbij is die optelsom helaas waardeloos. Iedereen interpreteerd die 2e en 3e rangs kosten anders.  Ook de us air force en de KLu. Of de Luftwaffe..etc. daarbij geldt dat voor iedereen en tjah, nogmaals. Die paar toestellen meer is niet zo'n probleem.