"Embedded" journalisten bij NL eenheden in Zuid-Afghanistan.

Gestart door Lex, 02/05/2006 | 02:34 uur

Lex

DEN HAAG -  De Nederlandse journalist Bart Coolen en cameraman Bud Wichers zijn zondag in de Afghaanse provincie Uruzgan onder vuur genomen. Dat hebben ze zelf bekendgemaakt.
De twee trokken op met Afghaanse veiligheidstroepen en Amerikaanse mariniers bij de vernietiging van papavervelden, waaraan donderdag is begonnen. Tijdens het gevecht probeerden de strijders met een raketwerper een Amerikaanse helikopter uit de lucht te schieten. De Amerikanen ontzetten de Nederlanders. Wichers verstuikte zijn enkel.

ANP | Gepubliceerd op 29 april 2007, 21:44

Lex

Verslaggever onder censuur in Uruzgan

door Frits van Exter, Trouw

Onder zijn reportages stonden twee zinnen: ,,Verslaggever George Marlet verblijft bij de Nederlandse troepen in Zuid-Afghanistan. Vanwege de veiligheid van de uitgezonden militairen heeft het ministerie van defensie vooraf inzage in zijn artikelen." Defensie zal het woord zelf niet in de mond nemen, maar de krant heeft zich onderworpen aan zijn censuur.
Journalisten die afreizen naar Uruzgan en daarbij zijn aangewezen op de medewerking van het leger, krijgen vooraf een gedragscode toegestuurd. Defensie belooft er alles aan te doen ,,om je objectief en uitgebreid verslag te kunnen laten doen van de missie". Maar 'als gastheer' vraagt het de journalist zich te houden aan enkele afspraken. Artikelen en beeldmateriaal moeten voor verzending worden voorgelegd aan een voorlichter van het ministerie ter plekke. Hij kan aanwijzingen geven bijzonderheden te schrappen die de veiligheid van de troepen in gevaar kunnen brengen: feiten over operaties, procedures, uitrusting en tactieken.

De journalisten mogen soldaten alleen met rang en voornaam vermelden. Mocht tijdens de aanwezigheid van een journalist zich 'een incident' voordoen, waarbij Nederlandse soldaten zijn betrokken, dan wordt van de verslaggever verwacht dat hij daarover pas bericht nadat het ministerie het thuisfront heeft ingelicht.

Deze regels golden informeel eigenlijk ook tijdens vorige missies en voorzover ik weet hebben journalisten zich daar ook aan gehouden. Maar de risico's van deze missie zijn groter. Iedereen staat op scherp, ook degenen die waken over de berichtgeving. Defensie heeft de code daarom op papier gezet en legerwoordvoerders houden ter plekke de vinger aan de pols. Verslaggevers die zich melden worden ingeroosterd in koppels: vorige week waren Trouw en het NOS Journaal aan de beurt. Zij reizen met legervliegtuigen van Eindhoven naar Kaboel en via Kandahar naar de eindbestemming Tarin Kowt in de provincie Uruzgan. In een week proberen zij zoveel mogelijk te zien, te horen en mee te maken om enig beeld te krijgen van de missie. Dan worden ze afgelost.

Wij zullen ons de komende twee jaar daarvoor vaker melden, zolang er te werken valt. Dat hangt niet alleen af van de veiligheid ter plaatse maar ook van de wijze waarop het ministerie zijn gedragscode hanteert. Het is te vroeg om daarover al iets te zeggen. Onze verslaggever George Marlet heeft in één artikel twee details over de beveiliging van het konvooi van Kandahar naar Tarin Kowt weggelaten op verzoek van een defensiewoordvoerder. Dat klinkt redelijk

Op het oog zijn alle 'afspraken' ook redelijk. Het kan niet de bedoeling zijn dat journalisten onbewust de veiligheid van soldaten in gevaar brengen. Maar er bestaat een risico dat het ministerie de code gebruikt om te voorkomen dat de missie in Nederland in een negatief daglicht komt te staan. Het criterium 'veiligheid' kan immers makkelijk opgerekt worden, omdat alles wat zich daar afspeelt op de een of andere wijze wel in verband gebracht kan worden met veiligheid. Het staat of valt met de wijze waarop de legerleiding ter plekke en het ministerie in Den Haag hiermee omgaan.

Het lastige voor media is de afhankelijkheid van het leger. Het is te gevaarlijk om verslaggevers op eigen houtje naar het gebied te sturen om een veelzijdiger beeld te krijgen: voor de Taliban is iedereen, soldaat, hulpverlener of journalist, een vijand. Het zal zelfs in Tarin Kowt voorlopig lastig zijn om zonder gewapend escorte de Afghanen op te zoeken om erachter te komen hoe zij over de missie denken. De lezer zal zich daarom bewust moeten blijven van de vele beperkingen in de berichtgeving – de twee zinnetjes onder aan de reportages uit Uruzgan helpen daarbij.

Bron: Trouw 24-juni-2006

Lex

Nederlandse journalisten welkom in Uruzgan.

De Nederlandse journalisten zijn welkom bij Task Force Unicorn in de Afghaanse provincie Uruzgan. Defensie censureert hun berichten niet. Ze moeten echter begrijpen dat het niet de bedoeling is dat zij met hun berichtgeving de levens van militairen op het spel zetten.

Dat stelde minister Kamp vanmorgen op de jaarlijkse herdenking van Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag. De bewindsman sprak de herdenkingsrede uit die ditmaal voor een groot gedeelte was gewijd aan de verdediging van de vrijheid van meningsuiting. Die is volgens hem een van de fundamenten van de democratie.

"Door die vrijheid bestaat de mogelijkheid om meningen naar voren te brengen waar anderen het fundamenteel mee oneens zijn. Als die mogelijkheid niet bestaat, is de democratie niet meer dan schijn. Maar er zijn ook grenzen. Het is niet toegestaan aan te zetten tot haat, tot discriminatie of tot geweld. Ook is het niet toegestaan opzettelijk te beledigen." De vrije meningsuiting mag echter geen vrijbrief worden om iemand nodeloos te kwetsen, zo hield hij zijn gehoor voor.

En wat de komende missie in Uruzgan betreft: "Laten we bedenken dat de tegenstander in Zuid-Afghanistan maar op één manier van ons kan winnen, en dat is door ons te laten denken dat de missie en de doelstelling ervan de risico's niet waard zijn. Wij zullen echter niet wijken, want wij weten: de grondrechten zijn onze inzet waard. Zoals ze dat ook waard waren in het verleden dat wij vandaag op de 4de mei herdenken."

Bron: MINDEF

Northside

Citaat van: Kapitein Rob op 02/05/2006 | 15:59 uur
Citaat van: Northside op 02/05/2006 | 13:09 uur
Jawel, zo nu en dan communiceer ik ook nog wel eens "in het echt". En 2 van die luitenants die straks naar afghanistan gaan waren dit keer het slachtoffer. Vandaar dus...

Altijd prettig om inside-info te horen en te kunnen geven. Maar om twee luitenants nou als "lokale commandanten" te omschrijven......

Nou ja, goed, maar dat zijn wel uiteindelijk de mensen die de journalisten mee moeten nemen op patrouilles.
Si vis pacem... para bellum

KapiteinRob

Citaat van: Northside op 02/05/2006 | 13:09 uur
Jawel, zo nu en dan communiceer ik ook nog wel eens "in het echt". En 2 van die luitenants die straks naar afghanistan gaan waren dit keer het slachtoffer. Vandaar dus...

Altijd prettig om inside-info te horen en te kunnen geven. Maar om twee luitenants nou als "lokale commandanten" te omschrijven......

Northside

Citaat van: Kapitein Rob op 02/05/2006 | 12:41 uur
Citaat van: Northside op 02/05/2006 | 10:39 uur
Ik heb gepraat met wat van die "lokale commandanten" in spe

Jij hebt gepraat?  ??? Maak ons deelgenoot met wat jij allemaal besproken hebt....

Jawel, zo nu en dan communiceer ik ook nog wel eens "in het echt". En 2 van die luitenants die straks naar afghanistan gaan waren dit keer het slachtoffer. Vandaar dus...
Si vis pacem... para bellum

Ros

Dat maakt de beslissing van de minister om vroegtijdig terug te trekken alleen maar eenvoudiger.

Voldoende informatie kan een buffer vormen tegen overhaaste reacties van bijvoorbeeld de Tweede Kamer op een ernstig incident.

:o Is de Tweede Kamer hier van afhankelijk ?.

Ik zie het al gebeuren: Naar aanleiding van een uitzending in Hart van Nederland................

KapiteinRob

Citaat van: Northside op 02/05/2006 | 10:39 uur
Ik heb gepraat met wat van die "lokale commandanten" in spe

Jij hebt gepraat?  ??? Maak ons deelgenoot met wat jij allemaal besproken hebt....

Northside

Ik heb gepraat met wat van die "lokale commandanten" in spe, en die zijn er niet zo blij mee. Weer een extra iets om rekening mee te houden is hun redenatie.

Het zwaard snijdt ook naar 2 kanten. Er kan ook kritisch gepubliceerd worden, waardoor de publieke opinie zich juist tegen de missie keert.
Si vis pacem... para bellum

Lex

Defensie gaat zijn militaire bases in het zuiden van Afghanistan openstellen voor permanente aanwezigheid van de media.

Bron: de Telegraaf 28 april 2006.

Defensie gaat zijn militaire bases in het zuiden van Afghanistan openstellen voor permanente aanwezigheid van de media. Als in Nederland geen realistisch beeld wordt geschetst van een van de meest riskante missies die Nederlandse militairen ooit hebben ondernomen, is de kans groot dat de operatie voortijdig wordt afgeblazen, is de filosofie achter het experiment.
De ambitie is de komende twee jaar zo groot mogelijke openheid te betrachten. Schrijvende en audiovisuele pers mogen gemiddeld een week meedraaien met het dagelijkse leven op de compound in Kandahar, Tarin Kowt of Deh Rawoo. ,,Maar de Nederlandse bases zijn geen hotel met gratis eten en drinken voor journalisten die op eigen houtje het gebied door reizen en een veilige werkplek nodig hebben," waarschuwt de directeur voorlichting van het ministerie.
Vanaf augustus neemt Nederland de controle op zich van het zuidelijk deel van de Afghaanse provincie Uruzgan. Ten minste 1400 militairen moeten de komende twee jaar proberen de provincie weer onder het centrale gezag van de regering in Kabul te brengen en de plaatselijke bevolking vertrouwen te geven in de toekomst van hun regio.
Maar de operatie onder de vlag van de NAVO is gevaarlijk. De kans dat er doden vallen door zelfmoordaanslagen, mijnen, raketten of op afstand bediende knutselbommen is aanzienlijk. Daarom wil Defensie dat de publieke opinie een goed beeld krijgt van wat er in het gebied gaande is. Voldoende informatie kan een buffer vormen tegen overhaaste reacties van bijvoorbeeld de Tweede Kamer op een ernstig incident.
De verslaggevers krijgen echter geen carte blanche van de directeur voorlichting. Alle berichtgeving wordt voor publicatie gecontroleerd op passages die de operationele veiligheid van de militairen in gevaar kunnen brengen. Zo zal een journalist niet in beeld mogen brengen hoe specialisten explosieven onschadelijk maken. Want daar kan de vijand zijn voordeel mee doen.
Of de ambitie van het voorlichtingsapparaat van Defensie gehaald wordt, is sterk afhankelijk van de veiligheidssituatie en de vraag of de plaatselijke commandanten uit de voeten kunnen met permanente pottenkijkers. ,,Het karakter van deze missie is een stuk grimmiger dan dat van voorgaande missies", aldus defensievoorlichting.